انسان حفظ نمايد .
دو شيوه در بيان احكام وجود رعايت اين ويژگى ضرورى و غير قابل انكار است كه در مجموعه احكام و قوانين شريعت - قرآن و نيز سنت معصومان - دو گونه بيان را در رابطه با احكام و قوانين شكل بخشيده است .
1 - بيانهاى خاص و جزيى كه مورد و محدوده ، شرايط و ابعاد آن كاملا معلوم و روشن است .
2 - بيابانهاى عام و نيز مطلق و قابل تخصيص و تقييدى كه فهم عميق و همه جانبه آن ، نيازمند تفحص و تحقيق بسيار و آگاهيهاى علمى چندى است . به شكلى كه با شناختهاى سطحى ، عاميانه ، يا معلومات عمومى نمىتوان به كشف مرادهاى واقعى آنها دست يافت .
قسم اول از نوع شناختهاى بديهى هستند كه درك آنها تلاش و اجتهاد خاص و فرايندى تخصصى را نمىطلبند . ولى بخش دوم نيازمند اجتهاد و استنباط و ابزارهاى ضرورى آن است .
فقه كه در لغت به معناى ادراك و فهم يك حقيقت است در يك اطلاق عام بر هر دو نوع شناخت ( بديهى و نظرى اجتهادى ) گفته مىشود ولى در يك اصطلاح ثانوى علمى ، تنها بر شناختها و دانشهاى فقه اطلاق مىگردد كه كسب آن نيازمند تلاش و كوشش خاص و در منابع مخصوصى صورت گيرد .
به هر حال وجود قوانين كلى و مطلق و تخصيصها و تقييدها از يك سو و از سوى ديگر محدوديت كمى منابع شناخت احكام و قوانين شريعت و گسترش روز افزون دامنه نيازها و پرسشها ، سبب گرديد تا كسانى در منابع شريعت به شكلى تخصصى كار كنند ، و دستاوردهاى علمى خويش را در اختيار ديگران قرار دهند .
اهميت و عمق كار اينان سبب گرديد تا تنها واژه فقيه - در اصطلاح علمى آن - بر ايشان اطلاق گردد و عمل آنان تفقه شناخته شود و مجموعه دستاوردهاى آنان فقه نام گيرد .

475