كه علاوه بر آن چه ياد شده برخى از آن چه در كتاب « الفصول المهمّه » نقل گرديده آورده شود :
« از دانشمند ابو الوليد محمد بن شحنه نقل شده كه در كتاب تاريخ خود مسمّى به « روضة المناظر » در طىّ حوادث سال 23 نسبت به خليفهء دوم چنين آورده است : « هو اوّل من نهى عن بيع امّهات الاولاد و جمع النّاس على اربع تكبيرات فى صلاة الجنائز و اوّل من جمع النّاس على امام يصلَّى بهم التّراويح . . الخ [1] » عمر نخستين كسى است كه از بيع كنيزكان صاحب اولاد منع كرده و مردم را در نماز ميّت بر چهار تكبير وا داشته و نخستين كسى است كه نماز تراويح را دستور داده و معمول ساخته است .
« و از جزء سيم از كتاب « طبقات » محمد بن سعد اين مضمون نقل شده « عمر نخستين كسى است كه قيام ماه رمضان ( تراويح ) را سنّت قرار داد و مردم را بر اجتماع به آن وا داشت و به همهء شهرها دستور داد و اين كار در ماه رمضان از سال چهارده وقوع يافت و براى مردم دو تن قارى معيّن كرد : يكى براى اين كه با مردان تراويح را اقامه كند و يكى ديگر براى اين كه با زنان اين نماز را به جاى آورد » « و از جزء اول از صحيح مسلم نقل شده كه پيغمبر ( ص ) به قيام ماه رمضان ، بى آن كه در آن باره مردم را امر و عزيمتى فرمايد ، ترغيب مىنمود پس مىگفت : « من قام رمضان

[1] جلال الدين سيوطى در كتاب « تاريخ الخلفاء » در فصل « اوّليّات عمر ، رض » اين مضمون را آورده عسكرى گفته است : « عمر نخستين كسى است كه به نام « امير المؤمنين » خوانده شده و نخستين كسى است كه تاريخ را از هجرت به حساب گرفته و نخستين كسى است كه « بيت المال » قرار داده ( سيوطى در موضعى ديگر ابو بكر را نخستين كس دانسته كه « بيت المال » قرار داده ) و نخستين كس است كه قيام ماه رمضان را دستور داده و اول كسى است كه شراب خوار را هشتاد تازيانه زده و نخستين كسى است كه « متعه » را تحريم كرده و نخستين كسى است كه بيع امهات اولاد را ممنوع داشته و نخستين كسى است كه مردم را در نماز جنازه به چهار تكبير وادار ساخته و نخستين كسى است كه جمله « طال اللَّه بقاءك » را گفته ، آن را به على گفته ، و هم نخستين كسى است كه جملهء « أيدك اللَّه » را گفته ، آن را نيز در حق على گفته است »

467