< فهرس الموضوعات > 1 - حدود حجيت قرعه < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 2 - معناى دليل بودن قرعه < / فهرس الموضوعات > دوم : معناى دليل بودن و كيفيت آن .
1 - حدود حجيت قرعه : بايد گفت كه قرعه تنها در موارد خاص جارى مىشود مثلا در موارد تعارض بينات واختلاف چند مرد بر سر فرزند متولد شده از كنيز .
و موارد ديگرى كه شخص متتبع در فقه با آن برخورد مىكند ، پس به طور مطلق و عموم نمىتوان آن را دليل دانست هر چند كه حديث شريف مىگويد : " كل مجهول ففيه القرعة " [1] چرا كه فقها به چنين مضمونى فتوى نداده اند و حكم به دليل بودن قرعه در تمام مجهولات ، نا تمام است و فقط دليل بودن آن مخصوص به موارد خاصى است كه فقها متعرض شده اند و روايات خاصى نيز در آن موارد وارد شده است .
2 - معناى دليل بودن قرعه : آيا معناى دليل بودن قرعه آن است كه كشف از واقع معين مىكند يا خير ؟ سيد مير فتاح در عناوين مىگويد : از روايات چنين ظاهر مىشود كه قرعه همچنان كه كاشف است مثبت هم مىباشد و در اين مورد به روايت محمد بن حكيم استدلال مىكند . وى به امام عرض مىكند كه : قرعه هم خطا دارد و هم به صواب مىرود . امام ( عليه السلام ) در جواب مىفرمايد : آنچه كه خدا حكم كند خطا ندارد [2] . و مقصود از كاشفيت آن است كه آنچه خدا حكم مىكند قطعا مبين واقع است و مخالف واقع نيست و مقصود از اثبات آن است كه آنچه خدا

[1] وسائل الشيعة 18 : 189 ، باب 13 از ابواب كيفية الحكم ، حديث 11 .
[2] همان مدرك ، حديث 11 .

146