إسم الكتاب : ادلهء اثبات دعوى ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 249)

اعتبار سند و حجيت آن ماده 1258 ق - م اسناد كتبى را از ادله اثبات دانسته و به سند حجيت داده است ولى معروف و مشهور بين فقها آن است كه سند في حد نفسه اعتبار ندارد و در اين زمينه ميرزاى قمى ( رحمه الله ) در كتاب جامع الشتات در بحث وقف مىگويد : " و اما ادعاى صاحب وقف نامچه پس اولا بايد در صورت جزم باشد نه به مجرد ملاحظه كاغذ . پس هر گاه بخواهد دعوى خود را از حكم حاكم پيدا كند ظاهرا صورتى ندارد و بر فرض ادعا بر سبيل جزم ، مجرد همين كاغذ موصوف ، حجت شرعيه نمىشود بدون شاهد حى و اما حصول علم از براى حاكم از اين كاغذ بر صدق دعوى موقوف است بر اين كه علم به همرساند آن آب كه در وقف نامه است همين آب است و اين كه كاغذ ، ساختگى نيست به جهت آن كه مجرد بلاغت و فصاحت كلام و عبارات خوش اندام ، باعث جزم به صدق مطلب نيست " [1] .
از اين عبارت چنين ظاهر مىشود كه نظر محقق قمى بر عدم اعتبار سند و نوشته مىباشد مگر آن كه حاكم علم به صحت مندرجات نوشته پيدا كند و يا آن كه

[1] جامع الشتات 1 : 314 .

221