إسم الكتاب : آداب نماز ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 399)

تعالى : « و قرار داديم از آب هر چيز زنده را . » [1] و اين كه در اين حديث آب را به رحمت حق تشبيه ، بلكه تأويل ، نموده يكى از نكاتش آن است كه آب يكى از مظاهر بزرگ رحمت حق است كه در عالم طبيعت آن را نازل فرموده و مايهء حيات موجودات آن را قرار داده ، بلكه رحمت واسعهء الهيّه را كه از سماء رفيع الدّرجات حضرت اسماء و صفات نازل و اراضى تعيّنات اعيان به آن زنده گرديده ، اهل معرفت به « آب » تعبير نمودند . و چون در آب ملكى ظاهرى جلوهء رحمت واسعهء الهيّه از ديگر موجودات دنيائى بيشتر است ، حق تعالى آن را براى تطهير از قذارات صوريّه قرار داد و مفتاح باب قرب و مناجات خود مقرّر فرمود و راهنماى بساط خدمت خويش ، كه باب الابواب رحمتهاى باطنيّه است ، قرار داد . بلكه آب رحمت حق در هر نشئه اى از نشئات وجود و در هر مشهدى از مشاهد غيب و شهود نزول و ظهور كند ، تطهير ذنوب عباد اللَّه نمايد موافق با آن نشئه و مناسب آن عالم ، پس با آب رحمت نازل از اسماء احديّت ذنوب غيبت تعيّنات اعيان تطهير شود ، و با آب رحمت واسعه از سماء واحديّت ذنوب عدميّت مهيّات خارجيّه تطهير شود ، و در هر مرتبه از مراتب وجود مطابق آن مرتبه . و در مراتب نشئات انسانيّه نيز آب رحمت را ظهوراتى است مختلفه ، چنانچه از آب نازل از حضرت ذات به تعيّنات جمعيّهء برزخيّه ذنوب سرّ وجودى تطهير شود ( وجودك ذنب لا يقاس به ذنب ) . [2] و با آب نازل از حضرات اسماء و صفات و حضرت تجلَّى فعلى رؤيت صفت و فعل تطهير شود . و با آب نازل از سماء حضرت حكم عدل قذارات خلقيّه باطنيّه تطهير شود . و با آب نازل از سماء غفاريّت ذنوب عباد تطهير شود . و با آب نازل از سماء ملكوت قذارات صوريّه تطهير شود . پس معلوم شد كه حق تعالى آب را مفتاح قرب و دليل بساط رحمت خويش قرار داده . پس از آن ، در حديث شريف دستور ديگرى دهد و

[1] - ( انبياء - 30 ) . .
[2] - « وجود تو گناهى است كه هيچ گناهى با آن قابل قياس نيست . » .

63