إسم الكتاب : آداب نماز ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 399)

چنانچه در محالّ خود مبرهن است . و نظر به افعال جزئيّه نيز چون كنيم ، غايت خلقت انسان عالم غيب مطلق است ، چنانچه در قدسيّات وارد است :
يا بن آدم خلقت الأشياء لاجلك ، و خلقتك لاجلى . [1] و در قرآن شريف خطاب به موسى بن عمران على نبينا و آله و عليه السلام فرمايد : وَاصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسى 20 : 41 [2] و نيز فرمايد : وَانَا اخْتَرْتُكَ 20 : 13 . [3] پس ، انسان مخلوق « لاجل اللَّه » و ساخته شده براى ذات مقدّس او است ، و از ميان موجودات او مصطفى و مختار است ، غايت سيرش وصول به باب اللَّه و فناى في ذات اللَّه و عكوف به فناء اللَّه است ، و معاد او إلى اللَّه و من اللَّه و في اللَّه و باللَّه است ، چنانچه در قرآن فرمايد : انَّ الَيْنا ايابَهُم 88 : 25 . [4] و ديگر موجودات به توسّط انسان رجوع به حق كنند ، بلكه مرجع و معاد آنها به انسان است ، چنانچه در زيارت جامعه ، كه اظهار شمّه اى از مقامات ولايت را فرموده ، مىفرمايد : و اياب الخلق اليكم ، و حسابهم عليكم . و مىفرمايد : بكم فتح اللَّه ، و بكم يختم . [5] و اينكه در آيهء شريفه حق مىفرمايد : انَّ الَيْنا ايابَهُمْ ثُمَّ انَّ عَلَيْنا حِسابَهُم 88 : 25 - 26 . [6] و در زيارت جامعه مىفرمايد : و اياب الخلق إليكم و حسابهم عليكم سرّى از اسرار توحيد ، و اشاره به آن است كه رجوع به انسان الكامل رجوع إلى اللَّه است ، زيرا كه انسان كامل فانى مطلق و باقى به بقاء اللَّه است و از خود تعيّن و انّيّت و انانيّتى ندارد ، بلكه خود از اسماء حسنى و اسم اعظم است ، چنانچه اشاره به اين معنى در قرآن و احاديث شريفه بسيار است .
و قرآن شريف به قدرى جامع لطايف و حقايق و سراير و دقايق توحيد

[1] - « اى فرزند آدم ، من همه چيز را براى تو و تو را براى خود آفريدم » . علم اليقين ، ج 1 ، ص 381 . .
[2] - پاورقى 390 . .
[3] - پاورقى 388 . .
[4] - « همانا بازگشت آنان به سوى ماست . » ( غاشيه - 25 ) .
[5] - « بازگشت آفريدگان به سوى شما و حسابرسى آنان با شماست . . . خدا به سبب شما ( خلقت را ) آغاز كرد و به شما پايانش مىدهد . » عيون اخبار الرّضا ، ج 2 ، ص 272 . زيارت « جامعهء كبيره » . .
[6] - « همانا بازگشت آنان به سوى ماست ، آن گاه حسابشان بر عهدهء ماست . » ( غاشيه - 25 ، 26 ) . .

263