شيطان و شرور و دامهاى او براى حصول مقصود اصلى و منظور ذاتى ، پس ، در حقيقت غايت استعاذه براى سالك ، حصول آن كمال مترقّب و سعادت مطلوبه است . و غاية الغايات و منتهى الطَّلبات ، حق تعالى جلَّت عظمته است ، و در اين مقام يا پس از آن همه چيز محو شود جز او جل و علا و استعاذهء از شيطان بالتّبع و در حال صحو واقع مىشود . و الحمد للَّه اولا و آخرا .
فصل چهارم در بعض آداب تسميه است روى في التّوحيد عن الرّضا عليه السلام حين سئل عن تفسير « البسملة » قال : معنى قول القائل : بسم اللَّه ، اى اسم على نفسي سمة من سمات اللَّه ، و هي العبادة . قال الرّاوى فقلت له : ما السّمة ؟ قال : العلامة . [1] بدان ، جعلك اللَّه و ايّانا من المتسمّين بسمات اللَّه ، كه دخول در منزل « تسميه » براى سالك ميسور نيست مگر بعد از دخول در منزل استعاذه و استيفاء حظوظ آن منزل . تا انسان در تصرّف شيطان و مقهور در تحت سلطنت او است ، متّسم به سمات شيطانيّه است . و اگر غلبهء تامّه بر باطن و ظاهر او كرد ، خود به تمام مراتب آيت و علامت او گردد ، و در اين مقام اگر تسميه گويد ، با اراده و قوّه و لسان شيطانى گويد ، و از استعاذه و تسميهء او جز تأكيد سلطنت شيطانيّه چيزى حاصل نشود . و چون از خواب غفلت با توفيق الهى برخاست و حالت يقظه براى او پيدا شد و لزوم سير و سلوك إلى اللَّه را در منزل يقظه به نور فطرت الهيّه و انوار تعليمات قرآنيّه و سنن هاديان طريق توحيد

[1] - « در كتاب توحيد از امام رضا عليه السلام روايت شده است كه وقتى تفسير » بسمله « ( بسم اللَّه ) از حضرتش سؤال شد ، فرمود : معناى اينكه گوينده مىگويد بسم اللَّه اين است كه من بر خود » سمه « ( نشانه اى ) از سمات خدا مىنهم ، و آن نشانه ، عبادت است . راوى گفت پرسيدم : سمه يعنى چه ؟ فرمود : نشانه . » التوحيد ، ص 229 ، باب 31 ، حديث 1 . معانى الاخبار ، ص 3 .

234