گفتار نموده‌اند . در اينان يكدسته پيدا شود كه خود خود خود را مىشناسند ، ولى براى ترأَّس بر يك دسته بيچاره اين اصطلاحات بى مغز را مايهء كسب معيشت قرار داده‌اند و با الفاظ فريبنده و اقوال جالب توجّه صيد قلوب صافيهء بندگان خدا را مىكنند . اينها شياطينى هستند انسى كه ضررشان از ابليس لعين كمتر نيست بر عباد اللَّه . بيچارگان ندانند كه قلوب بندگان خدا منزلگاه حق است و كسى را حق تصرّف در آن نيست . اينها غاصب منزلگاه حقّند و مخرّب كعبهء حقيقى هستند ، بتهايى تراشند و در دل بندگان خدا كه كعبه بلكه بيت المعمور است جاى گزين كنند ، اينها مريضانى هستند كه به صورت طبيب خود را در آورده و آنها را به مرضهاى گوناگون مهلك گرفتار كنند .
و علامت اين طايفه آنست كه به ارشاد اغنياء و بزرگان بيشتر علاقه دارند تا ارشاد فقراء و درويشان . بيشتر مريدان اينان از صاحبان جاه و مال است ، و خود آنها به زىّ اغنياء و صاحبان جاه و مال هستند . اينها سخنانى بسيار فريبنده دارند ، كه خود را در عين حال كه به قذارات دنياويّه هزار گونه آلودگى دارند ، در نظر مريدان تطهير كنند و از اهل اللَّه قلم دهند . آن بيچارگان ابله نيز چشم خود را از همهء معايب محسوسهء آنها پوشيده و به اصطلاحات و الفاظى بى مغز دل خوش داشته‌اند .
اكنون كه كلام بدينجا رسيد ، سزاوار باشد كه يكى دو حديث كه در اين موضوع وارد شده ذكر كنم ، گر چه از رشتهء سخن خارج است ، ولى تبرّك به كلام اهل البيت نيكو است .
عن كتاب الخصال للشّيخ الصّدوق رحمه اللَّه باسناده إلى أبي عبد اللَّه عليه السلام ، قال : انّ من العلماء من يحبّ ان يجمع علمه و لا يحبّ ان يؤخذ عنه : فذاك في الدّرك الاوّل من النّار . و من العلماء من اذا وعظ انف ، و اذا وعظ عنف ، فذاك في الدّرك الثانى من النّار . و من العلماء من يرى ان يضع العلم عند ذوى الثّروة و الشّرف ، و لا يرى له في المساكين وضعا ، فذاك في الدّرك الثالث من النّار . و من العلماء من يذهب في علمه مذهب الجبابرة و السّلاطين : فان ردّ عليه و قصّر في شيء من امره ، غضب ، فذاك في الدّرك الرّابع من النّار . و من العلماء

169