و آن سرور نورى است كه در آيهء نور وارد است كه الله نورُ السَّمواتِ وَالارْض 24 : 35 [1] و چون عظمت مشرّع دين و رسول ربّ العالمين در قلب انسان وارد شد ، اهمّيّت و عظمت احكام و سنن او در قلب وارد شود ، و چون قلب عظمت آن را ادراك كرد ، ساير قواى ملكيّه و ملكوتيه خاضع آن شود و شريعت مقدّسه در جميع مملكت انسانى نافذ گردد . و علامت صدق شهادت آن است كه در جميع قواى غيبيّه و ظاهره آثار آن ظاهر گردد و تخلف از آن نكنند ، چنانچه اشاره به آن در سابق شده است .
و از آنچه تا كنون ذكر شد ارتباط شهادت به رسالت به اذان و اقامه و نماز معلوم گرديد ، چه كه سالك در اين طريق روحانى محتاج به تمسّك به آن وجود مقدس است تا به وسيلهء مصاحبت و دستگيرى او اين عروج روحانى را بنمايد .
و وجه ديگر آنكه در اين شهادت اعلان به قواى ملكيّه و ملكوتيّه است كه نماز ، كه حقيقت معراج مؤمنين و سرچشمهء معارف اصحاب عرفان و ارباب ايقان است ، نتيجهء كشف تامّ محمّدى صلَّى اللَّه عليه و آله است كه خود به سلوك روحانى و جذبات الهيّه و جذوات رحمانيّه به وصول به مقام « قاب قوسين او ادنى » 53 : 9 [2] كشف حقيقت آن را به تبع تجلَّيات ذاتيّه و اسمائيّه و صفاتيّه و الهامات انسيّه در حضرت غيب احدى فرموده . و في الحقيقة ، اين سوغات و ره آوردى است كه از اين سفر معنوى روحانى براى امّت خود ، كه خير امم است ، آورده و آنها را قرين منّت و مستغرق نعمت فرموده . و چون اين عقيدت در قلب مستقرّ شد و به تكرار متمكَّن گرديد ، البتّه سالك عظمت مقام و بزرگى محل را ادراك مىكند و با قدم خوف و رجاء طىّ اين مرحله را مىنمايد . و اميد است ان شاء اللَّه اگر به مقدار مقدور قيام به امر كند ، آن

[1] - ( نور - 35 ) .
[2] - ( نجم - 9 ) .

138