جائز است حيوان را سوار شدن و از شير آن نوشيدن چون از ملك او بيرون نرفته هر چند تصرف او محدود شده است و شرط است كه سوارى و خوردن شير ضرورى به حيوان يا بچه آن نرساند . اگر حيوان تلف شد ضامن نيست مگر آن كه خود شرط ضمان كرده باشد و لازم نيست گوشت هدى را صدقه دهد بلكه مال او است هر چه خواهد كند مگر آن كه نذر صدقه كرده باشد . اين حكم قران است . و هر حيوان كه كشتنش واجب باشد در حج مانند كفاره و نذر اگر تلف شود بدل آن را بايد داد و گوشتش صدقه است و مكروه است پوست آن را به قصاب و سلاخ دهند و بعضى گويند حرام است چون پوست هم در حكم گوشت و بايد به مصرف نذر و فقرا رسد و بهتر آن است كه بگوئيم نذر و صدقه در حيوان به گوشت تعلق مىگيرد نه به پوست و احتياط مطلوب است . پوست هدى يعنى قربانى حج تمتع را به قصاب مىتوان داد بىاشكال هر چند واجب است . مستحب است اضحيه ( يعنى حيوانى كه روز عيد قربان مىكشند نه در مناسك حج ) و آن را در روز عيد و دو روز بعد از عيد

193