< فهرس الموضوعات > نسخهء آستان قدس < / فهرس الموضوعات > منحصر به فرد است مدت دو سال در اختيار بنده قرار گرفت و بلكه پيشنهاد و طرح معظم له بنده را به فكر نشر اين كتاب همراه ترجمهء آن افكند و در اين راه كمكهاى شايان ديگرى هم فرموده اند كه بنده را براى هميشه رهين منت خويش قرار داده اند و اين جانب وظيفهء خود مىداند كه از مراحم بى دريغ ايشان سپاس گزارى و تشكر نمايد .
2 - نسخهء آستان قدس رضوى :
نسخه ايست به قطع خشتى لب برى شده ، مشتمل بر كتاب الجمل و العقود و كتاب مسائل الخلاف ، تأليف شيخ طوسى كه تمام آن به خط محمد بن على بن محمد بن يوسف بن ابراهيم بن محمد بن عبد الله البحرانى ساكن عين الدار نوشته شده است . وى در آخر كتاب الجمل و العقود اظهار داشته كه اين نسخه را از آغاز تا دو سطر پيش از ( فصل فى ذكر اقسام الصوم ) قبل از تاريخ 27 رجب سال 1067 از روى يك نسخه و ما بقى را در تاريخ مذكور از روى دو نسخهء ديگر براى خود كتابت كرده و از حاشيهء ( فصل فى ذكر اقسام الصوم ) بدست مىآيد كه بعدا از اول تا آن موضع را با آن دو نسخه نيز مقابله كرده است . و اما كتاب مسائل الخلاف را به طورى كه ظاهرا پس از ختم كتاب در اول آن نوشته در 29 ذى حجهء سال 1060 تحرير نموده و در پايان جزء اول تاريخ فراغت را عصر سه شنبه 14 رمضان همين سال و در آغاز جزء دوم تاريخ تحرير را 15 ماه جمادى الاول 1062 و در پايان آن ، تاريخ فراغت را صبح شنبه 15 ماه ذى حجهء سال 1061 معين كرده است و در همه جا علاوه بر اين ، موضع شمس را در بروج ياد كرده است .
اين نسخه در نهايت صحت و اتقان است و كاتب كه مسلما يكى از علما و دانشمندان بحرينى بوده با دقت تمام آن را براى خود نوشته و بعدا تا چند پشت در اعقاب وى كه ظاهرا همه از علما بوده اند به توارث رسيده است شخص نامبرده بنا به تصريح خود ، اهل بحرين و ساكن عين الدار بوده و اعقاب وى خود را عين الدارى معرفى كرده اند .
نگارنده براى اطلاع از تراجم اين سلسله به كتب مربوطه مراجعه كرد و اثرى از حالات ايشان در تراجم نيافت . در حاشيهء صفحهء آخر الجمل و العقود فرزند كاتب نوشته است : فى ملك فقير ربه و اسير ذنبه يوسف بن محمد بن على عفى عنهم . و زير آن با خط ديگر نوشته شده است : قدر القضاء الربانى و القدر السبحاني للفاني الجانى محمد بن يوسف العين الدارى ( مهر ) و

387