< فهرس الموضوعات > فصل 3 در افعال حج < / فهرس الموضوعات > شخص از مسجد الحرام از چهار سمت ، دوازده ميل بوده باشد [1] .
فصل 3 در ذكر افعال حج افعال حج دو قسم است : واجب و مستحب . قسم واجب ، در تمام اقسام سه گانه دو نوع است : ركن و غير ركن [2] .
اما اركان حج تمتع ده امر است : 1 - نيت . 2 - احرام از ميقات به موقع خود 3 - طواف عمرهء [ تمتع ] . 4 - سعى بين صفا و مروة [3] جهت عمره . 5 و 6 - نيت و

[1] ميزان كلى بنا بر همهء مذاهب اسلام ، براى حج تمتع همانطور كه در قرآن آمده : « ذلك لمن لم يكن اهله حاضرى المسجد الحرام » آنست كه شخص ، از جملهء حاضران مسجد الحرام نباشد و در حد آن ، اختلافست . اماميه به لحاظ اختلاف اخبار ، بر دو قولند : يكى اين كه حد اكثر از هر طرف 12 ميل و قول ديگر اين كه حد اكثر 48 ميل است ، مؤلف ، در اين كتاب قول اول و در نهايه ج 1 ص 212 قول دوم را اختيار كرده است . و اما اهل سنت : مالك ، اهل مكه و ذى طوى و مانند آن ، ابو حنيفه اهل مواقيت و ما بعد آن تا مكه ، شافعى كسانى كه دو شب راه تا مكه فاصله دارند ، اهل ظاهر ساكنان حرم ، سفيان ثورى اهل مكه را فقط حاضران مسجد الحرام مىدانند .
[2] - الفاظ ركن ، و غير ركن ، يك اصطلاح فقهى است و در نصوص نيامده است و به همين جهت مؤلف ، در نهايه كه منحصرا احكام منصوصه را در بر دارد . اين اصطلاح را به كار نبرده است ، و معلوم نيست اين اصطلاح را اولين بار ، شيخ به كار برده يا آن را از فقهاى پيش از خود مانند مفيد يا مانند بسيارى از اصطلاحات ، از اهل سنت گرفته است . در هر صورت ركن ، در حج آنست كه ترك آن عمدا مبطل و سهوا غير مبطل است ، اما در نماز ، ركن آنست كه ترك آن ، عمدا و سهوا مبطل باشد .
[3] - صفا و مروه نام دو كوه است در سمت شمال مسجد الحرام و قبلا كمى با آن فاصله داشته و با توسعهء اخير مسجد ، به آن متصل گرديده است . فاصلهء بين اين دو كوه 450 متر و اخيرا اين فاصله با سالن مرتفع و سه طبقه اى به نام مسعى و به عرض 25 متر پوشيده شده و يكى از با شكوه ترين اعمال حج در آن محل ادا مىشود . بحسب روايات اين فاصله را هفت نوبت هاجر همسر ابراهيم ع با شتاب ، در جست و جوى آب طى كرده و در بالاى هر يك از اين دو كوه فريادى بر آورده است و عمل سعى يادبود اين خاطره است . و قرآن ، صفا و مروه را از جملهء شعائر الهى شمرده است

327