احكام نيابت مسأله 103 - در نايب چند چيز معتبر است .
اول : بلوغ ، يعنى نايب بايد بالغ باشد . پس حج بچه نا بالغ به جاى ديگرى كفايت نمىكند ، البته در حجة الاسلام و حجهاى واجب ديگر ، هر چند آن بچه مميز باشد كه خوب و بد را تشخيص دهد .
بلى بعيد نيست كه نيابت وى در حج مستحبى با اذن ولى صحيح باشد .
دوم : عقل ، يعنى نايب بايد عاقل باشد ، پس نيابت ديوانه از ديگرى صحيح نخواهد بود ، خواه ديوانه هميشگى يا ادوارى ( گاه به گاه ) باشد اگر عمل در وقت ديوانگى باشد . و اما نايب شدن سفيه عيبى ندارد .
سوم : ايمان ، يعنى نايب بايد مؤمن ( علاوه بر خدا و پيغمبر ، دوازده امام را نيز قبول داشته ) باشد .
پس نيابت غير مؤمن كافى نيست ، هر چند عمل را بر طبق مذهب ما بجا آورد .
چهارم : آن كه ذمه نايب در سال نيابت مشغول به حج واجب نباشد كه وجوب آن منجز و حتمى باشد . و در صورتى كه جاهل بوجوب باشد يعنى نداند كه حج بر خودش واجب است يا مىدانسته ولى غافل است و فراموش كرده ، كه در اين دو صورت

47