پول منزل از تركه خواهد بود پس اگر آن حج حجة الاسلام بوده ، شرط مزبور لازم شده و واجب است پول منزل صرف اجرت حج شد در صورتى كه بيش از مقدار متعارف نباشد و چنانچه بيش متعارف باشد مقدار متعارف از اصل تركه و مازاد بر آن از ثلث حساب مىشود و اگر حج حجة الاسلام نبوده ، باز هم شرط لازم است و تمام پول حج از ثلث خارج مىشود و چنانچه ثلث كمتر از آن پول باشد ، شرط مذكور در مازاد بر ثلث لازم نخواهد بود .
مسأله 98 - هر گاه شخصى مثلا منزل خود را به ديگرى مصالحه كند به شرط آن كه پس از مردنش براى او حج به جا آورد ، چنين شرطى صحيح و لازم خواهد بود و آن خواهد بود و آن منزل از ملك مصالح و شرط كننده خارج شده و از تركه محسوب نخواهد بود هر چند آن حج مستحبى باشد و حكم وصيت شامل آن منزل نخواهد شد ، و هم چنين است اگر منزل خود را به ديگرى واگذار و تمليك نمايد به شرط آن كه بعد از مردنش آن را فروخته و قيمتش را صرف حج براى او بنمايد تمام اينها صحيح و لازم خواهد بود ، هر چند چيزى كه شرط شده عمل مستحبى باشد و ورثه حقى در آن منزل نخواهد داشت . و اگر طرف مقابل از عمل به شرط تخلف نمود ، حق به هم زدن معامله به ورثه منتقل نمىشود و نمىتوانند اسقاط كنند اين خيار را كه حق ميت بوده . و اين حق به حاكم شرع منتقل

44