مسأله 74 - كسى كه فوت كرده و حجة الاسلام بر او هست و تركه وى به مقدار هزينه حج نيست ، واجب است در صورتى كه بدهى يا خمس و زكات دارد در آنها صرف شود ، و چنانچه بدهكارى ندارد تركه براى ورثه است و واجب نيست كمبود هزينه حج را از مال خود تكميل نمايند .
مسأله 75 - چنانچه كسى فوت كند و حجة الاسلام بر ذمه وى باشد ، واجب نيست از وطن و بلد وى نايب بگيرند بلكه نايب گرفتن از ميقات كافى است . نزديكترين ميقات به مكه در صورت امكان كافى است . مگر آن كه حج شخص نائب متوقف بر حج بلدى باشد و يا آن كه وصيت به حج بلدى شده باشد كه در اين موارد نيز از اصل تركه مخارج آن تامين مىگردد و در غير اين موارد مخارج زائد بر ميقات بايد از ثلث پرداخت شود و احوط و اولى اين است كه اگر مال گنجايش داشته باشد از وطن نايب گرفته شود ، ولى اجرت بيشتر از ميقات بر ورثه صغار واجب نيست .
مسأله 76 - كسى كه بميرد و حجة الاسلام بر ذمه وى باشد ، واجب است در همان سال فوتش نايب بگيرند و اگر در همان سال استيجار و نايب گرفتن از ميقات ممكن نباشد لازم است از بلد وى نايب بگيرند و هزينه اين نايب گرفتن از اصل تركه است . و تأخير انداختن تا سال بعد جايز نيست ، هر چند معلوم باشد كه نايب گرفتن از ميقات در سال بعد

29