مسأله 31 - هر گاه انسان هزينه حج را داشته باشد ، و بدهكار نيز باشد و صرف آن مقدار در راه حج منافى با پرداخت بدهيش نباشد حج بر او واجب خواهد بود . و در صورتى كه آن پول را صرف حج كند نخواهد توانست بدهى خود را بپردازد ، حج واجب نخواهد بود ، و فرقى نيست بين اين كه بدهى وقتش رسيده باشد يا هنوز مدت داشته باشد ، و بين اين كه بدهى قبل از بدست آوردن آن پول باشد يا بعد از آن .
مسأله 32 - هر گاه انسان خمس يا زكات بدهكار باشد ، و مقدارى پول داشته باشد كه اگر خمس يا زكات را بدهد ما بقى كفاف هزينه حج را نخواهد داد ، واجب است خمس يا زكات را بدهد و حج بر او واجب نخواهد بود .
و فرقى نيست بين آن كه خمس يا زكات در عين مالش باشد يا بر ذمه‌اش .
مسأله 33 - كسى كه حج بر او واجب شده و خمس يا زكات يا حقوق واجب ديگر بدهكار است ، لازم است آنها را بدهد ، و تا آنها را نپرداخته جايز نيست به حج برود . مگر اين كه صاحبش مطالبه ننمايد بلكه راضى به بقاء در ذمه باشد پس بنابر عدم فعليت وجوب اداء مگر بعد از مطالبه و با وجود محل براى اداء داشتن مقدار كافى براى حج ، استطاعت است و حج واجب است .
مسأله 34 - هر گاه انسان مقدارى پول داشته باشد ، و نداند

15