استطاعت مالى نداشته باشد ، و بعد از مردن او از ارث شوهر ، استطاعت مالى پيدا كند ، ولى از جهت مرض نتواند به حج برود ، در صورتى كه مرض او به نحوى است كه قدرت بر رفتن به حج را ندارد ، مستطيع نشده و حج بر او واجب نيست . و هم چنين اگر بعد از مردن شوهر ، شغل يا زراعت يا صنعتى كه بتواند بعد از برگشتن از حج ، زندگى خود را اداره كند ، نداشته باشد مستطيع نمىشود ، اگر چه ارثى كه برده براى رفتن به حج و برگشتن كافى باشد .
مسأله 47 - زنى كه مهريه اش وافى براى مخارج هست و آن را از شوهر خود طلبكار است ، اگر شوهرش تمكن از اداى آن را ندارد ، زن حق مطالبه ندارد و مستطيع نيست ، و اگر تمكن دارد و مطالبه آن براى زن مفسده اى ندارد ، با فرض اين كه شوهر نفقه و مخارج زندگى زن را مىدهد ، لازم است زن مهريه را مطالبه كند و به حج برود . اما اگر براى زن مفسده دارد ، مثل اين كه ممكن است مطالبه به نزاع و طلاق منجر شود كه براى زن مفسده دارد ، مستطيع نشده است .
مسأله 48 - اگر كسى منزل گران قيمتى دارد ، و در صورتى كه آن را بفروشد و منزل ارزانتر بخرد ، با تفاوت قيمت آنها مىتواند به حج برود ، چنانچه منزلى كه دارد زائد بر شئون او نباشد لازم نيست آن را بفروشد ، و با اين فرض مستطيع نيست . اما اگر منزل فعلى زائد بر شئون او باشد ، با وجود ساير شرايط مستطيع است .
مسأله 49 - كسى كه از راه كسب يا غير كسب مخارج رفتن و

20