اول سعه وقت به اين معنى كه وقت كافى براى رفتن به مكه و بجا آوردن اعمال واجب در آنجا باشد ، بنابر اين اگر به دست آمدن مال وقتى باشد كه براى اين اعمال كافى نباشد ، يا كافى باشد ولى با مشقت زياد كه عادة تحمل نشود ، واجب نخواهد بود و در چنين صورتى واجب است مال را تا سال بعد نگهدارى نمايد ، پس اگر استطاعت باقى بود حج در سال بعد واجب خواهد بود و الا واجب نيست .
دوم امنيت و سلامتى به اين معنا كه در رفتن و برگشتن و بودن در آنجا خطرى بر جان و مال و ناموسش نباشد ، همچنان مباشرت حج بر شخص مستطيعى كه شخصا نمىتواند به جهت پيرى يا بيمارى يا عذر ديگرى به حج برود واجب نيست ، ولى نائب گرفتن بر او واجب است چنانچه خواهد آمد .
مسأله 13 - اگر براى حج دو راه باشد يكى مأمون و بى خطر و ديگرى غير مأمون و با خطر وجوب حج ساقط نمىشود ، بلكه واجب است از راه بى خطر برود هر چند دور باشد .

17