حاصل مىشود ؟
ج - با فرض وجود ساير شرايط استطاعت ، به هر كدام اجازه داده شود مستطيع مىشود .
26 - س - پدرى براى حج ثبت نام كرده است و در وصيتش گفته است كه برايش حج مستحبى بجا آورند ، و پسر بزرگتر چون ديده خودش استطاعت بدنى و مالى دارد ، و فقط استطاعت طريقى نداشته كه آن هم با فوت پدر برايش حاصل شده به نيت خود حج را انجام داده ، نه به نيابت از پدر ، آيا حج او صحيح است يا نه ؟ چون استطاعت طريقى نداشته مگر از طريق نيابت ؟
ج - فرض مزبور نيابت نيست ، و حج خودش صحيح و مجزى است .
27 - س - مسلمين بعضى از كشورهائى كه حكومتشان كمونيستى است ، مانند حكومت فعلى افغانستان ، اگر بخواهند حج بروند بايد مبلغ زيادى به آن حكومت كمك كنند و قهرا اين پول براى تقويت چنين حكومتى مصرف مىشود ، در صورتى كه راه منحصر به اين كار باشد آيا اولا حج بر چنين اشخاصى واجب است يا نه و ثانيا اگر اين مقدار پول را بدهند و به حج بروند از حجة الاسلام كفايت مىكند يا نه ؟
ج - آنچه ذكر شد موجب سقوط حج نمىشود .
28 - س - زنى براى حج ثبت نام كرده است ، ولى شوهرش كه او هم استطاعت داشته به عللى ثبت نام ننموده است ، آيا زن مىتواند شرعا نوبت خود را به شوهرش بدهد به اين اميد كه در آينده هر دو با هم ثبت نام نمايند يا نه ؟
ج - اگر زن مستطيعه است نمىتواند نوبت خود را به شوهرش بدهد ، ولى اگر نوبت را به او داد حج شوهر صحيح است .
29 - س - من با داشتن بيست هزار تومان قرض و گرفتن يك ماه حقوق قبل از پرداخت آن ، موفق به سفر حج شدم ، با توجه به اين كه شخص طلبكار از اين سفر حج كاملا راضى و به پولش احتياج ندارد ، آيا اين حج واجب محسوب مىشود يا نه ؟
ج - اگر استطاعت مالى از براى شما محقق بوده ، در فرض مزبور حج شما صحيح و حج واجب محسوب است ، به شرط آن كه امكان اداى بدهى بعدا به سهولت براى شما فراهم باشد . ولى اگر با قرض براى حج استطاعت مالى پيدا كرده ايد مستطيع نشده‌ايد و از

22