مسأله 8 - اگر از روى عمد و علم ، وقوف ركنى را ترك كند يعنى در هيچ جزء از بعد از ظهر تا مغرب در عرفات نباشد حجش باطل است ، و كفايت نمىكند براى او وقوف در شب عيد كه وقوف اضطرارى است .
مسأله 9 - اگر كسى عمدا پيش از غروب شرعى از عرفات كوچ كند و از حدود عرفات بيرون رود و پس از آن نادم شود و بر گردد و تا غروب توقف كند چيزى بر او نيست بنابر اقوى ، لكن احتياط در كفاره است به يك شتر ، و هم چنين اگر بدون آن كه پشيمان شود از كار خود ، براى حاجتى برگردد لكن بعد از رسيدن با قصد قربت توقف كند چيزى بر او نيست .
مسأله 10 - اگر در فرض سابق مراجعت نكرد كفاره آن يك شتر است كه بايد در راه خدا قربانى كند هر جا بخواهد ، و احتياط مستحب آن است كه در مكه قربانى كند ، و اگر متمكن از قربانى نباشد هيجده روز روزه بگيرد ، و احتياط مستحب آن است كه پشت سر هم روزه بگيرد .
مسأله 11 - اگر سهوا كوچ كرد و بيرون رفت پس اگر يادش آمد بايد مراجعت كند ، و اگر مراجعت نكرد گناهكار است ، لكن كفاره ندارد بنابر اقوى گرچه احوط است ، و اگر يادش نيامد چيزى بر او نيست .
مسأله 12 - اگر كسى از روى ندانستن مسأله ، آنچه ذكر شد بكند حكم او حكم كسى است كه سهوا كرده است .
مسأله 13 - اگر كسى بواسطه عذرى مثل فراموشى و تنگى وقت و مثل آن ، از ظهر نهم تا غروب شرعى در عرفات نباشد و هيچ جزئى از زمان را درك نكند كافى است كه مقدارى از شب عيد را هر چند اندك باشد در عرفات باشد ، و اين زمان را وقت اضطرارى عرفه مىگويند .
مسأله 14 - اگر كسى كه بواسطه عذر ، روز نهم را وقوف نكرده و شب دهم را عمدا و بىعذر در عرفات وقوف نكند ظاهرا حج او باطل مىشود اگر چه درك كند وقوف به مشعر را مسأله 15 - اگر كسى بواسطه فراموشى يا غفلت يا عذر ديگر ترك كند وقوف

188