اول بگيرد اشكال ندارد ، ولى اگر وقت قضاى ماه رمضان آخر تنگ باشد ، احتياط واجب آن است كه اول قضاى ماه رمضان آخر را بگيرد ، مانند اين كه پنج روز از از رمضان آخر قضا داشته و پنج روز هم به ماه رمضان بعدى مانده است .
( مسأله 1649 ) : اگر قضاى روزه چند ماه رمضان بر او واجب باشد بايد در نيت تعيين كند ، و چنانچه معين نكند روزه اى را كه مىگيرد قضاى كدام ماه رمضان است ، قضاى هيچ يك حساب نمىشود .
( مسأله 1650 ) : در قضاى روزه ماه رمضان مىتوان پيش از ظهر روزه خود را باطل كرد ، ولى با تنگى وقت ، نمىتوان آن را باطل نمود .
( مسأله 1651 ) : اگر روزه اش قضاى روزه ميتى باشد ، احتياط مستحب آن است كه بعد از ظهر روزه را باطل نكند .
( مسأله 1652 ) : اگر بر اثر مرض ، يا حيض ، يا نفاس ، روزه ماه رمضان را نگيرد و پيش از تمام شدن ماه رمضان بميرد ، لازم نيست روزه هائى را كه نگرفته براى او قضا كنند .
( مسأله 1653 ) : كسى كه در ماه رمضان به سبب بيمارى روزه نگرفته ، و بيمارى او تا ماه رمضان بعد طول كشيده ، قضاى روزه هائى را كه نگرفته بر او واجب نيست ، و بايد براى هر روز يك مد - كه تقريبا ده سير است - گندم يا جو يا نان يا خرما به فقير بدهد ، ولى اگر پس از ماه رمضان به مقدار قضاى آن روزه ها بهبود يافت و عمدى قضا نكرد ، قضا بر او واجب شده ، و بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد ، و اگر پس از ماه رمضان به عذر ديگرى قضا نكرد قضا واجب مىشود ، و بنابر احتياط واجب براى هر روز يك مد طعام هم به فقير بدهد .
( مسأله 1654 ) : كسى كه به عذرى غير مرض در ماه رمضان روزه نگرفته ، و بعد از ماه رمضان عذرش ادامه داشته يا به عذر ديگرى روزه را قضا نكرده ، خواه تصميم قضا داشته يا نه ، قضا بر او واجب است ، و بنابر احتياط واجب بايد براى هر روز يك مد طعام به فقير بدهد ، و آنكه عمدى قضا نكرده بايد اين حكم را عمل كند .

294