اول : آن كه در شب ماه رمضان جنب باشد و تا اذان صبح از خواب دوم و يا سوم بيدار نشود ، چنان كه در مسأله ( 1581 ) گذشت .
دوم : آن كه مبطل روزه انجام ندهد ، ولى نيت روزه ننمايد يا ريا كند ، يا قصد كند كه روزه نباشد ، يا قصد كند مبطل روزه انجام دهد .
سوم : آن كه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش كند و با حال جنابت يك يا چند روز روزه بگيرد .
چهارم : آن كه در ماه رمضان بى تحقيق يا به علامت و يا گفته شخص غير قابل اعتماد ، امساك نكند ، و يا پيش از مغرب افطار نمايد ، سپس معلوم شود اشتباه بوده و صبح شده يا مغرب نشده ; و نيز اگر پس از تحقيق با اين كه گمان دارد صبح شده عملى كه روزه را باطل مىكند انجام دهد ، سپس معلوم شود صبح بوده ، قضاى آن روز بر او واجب است .
پنجم : آن كه براى خنك شدن مضمضه كند يعنى آب در دهان بگرداند و بى اختيار فرو رود ، و بنابر احتياط واجب اگر بى جهت يا براى وضوى غير نماز واجب مضمضه كند ، و آب بى اختيار فرو رود ، روزه را قضا كند ، ولى اگر فراموش كند كه روزه است و آب را فرو دهد ، يا براى وضوى نماز واجب مضمضه كند و بى اختيار فرو رود ، قضا بر او واجب نيست .
ششم : آن كه كسى از روى اكراه يا اضطرار يا تقيه افطار كند ، لازم است قضا نمايد و كفاره واجب نيست .
( مسأله 1639 ) : اگر غير آب چيز ديگرى را در دهان ببرد و بى اختيار فرو رود ، يا آب در بينى كند و بى اختيار فرو رود ، قضا بر او واجب نيست .
( مسأله 1640 ) : زياد مضمضه كردن روزه دار براى وضوى نماز واجب مكروه است ، و اگر پس از مضمضه بخواهد آب دهان را فرو ببرد ، بهتر است كه سه بار آب دهان را بيرون بريزد .
( مسأله 1641 ) : اگر كسى بداند يا ايمن نباشد كه به سبب مضمضه بى اختيار يا از روى فراموشى آب وارد گلويش مىشود ، نبايد مضمضه كند .

292