واسطه مأموم ديگر به امام متصل نباشد ، نمىتواند اقتدا كند .
( مسأله 1370 ) : جاى ايستادن امام نبايد از جاى مأموم به اندازه يك وجب متعارف بلند تر باشد ، و كمتر از يك وجب اشكال ندارد . و نيز اگر زمين سراشيب باشد و امام در سمتى كه بلند تر است بايستد ، چنانچه سراشيبى آن زياد و طورى نباشد كه بگويند جاى امام جماعت بلند تر است مانعى ندارد .
( مسأله 1371 ) : اگر جاى مأموم بلند تر از جاى امام باشد اشكال ندارد ، ولى اگر به اندازه اى بلند تر است كه نمىگويند اجتماع كرده اند ، جماعت صحيح نيست .
( مسأله 1372 ) : اگر بين مأمومين يك صف يك نفر كه نمازش باطل است فاصله شود ، مىتوانند اقتدا كنند ، ولى اگر چند نفر كه نمازشان باطل است فاصله شوند ، يا از جهت ديگر زياد فاصله باشد ، نمىتوانند اقتدا كنند .
( مسأله 1373 ) : پس از تكبير امام هر چند صف جلو آماده نماز ، و تكبير گفتن آنان نزديك باشد ، كسى كه در صف بعد ايستاده ، احتياط واجب آن است كه صبر كند تا تكبير صف جلو تمام شود .
( مسأله 1374 ) : اگر بداند نماز يك صف از صفهاى جلو باطل است در صفهاى بعد نمىتواند اقتدا كند ، ولى اگر نداند نماز آنان صحيح است يا نه ، مىتواند اقتدا نمايد .
( مسأله 1375 ) : هر گاه بداند نماز امام باطل است - مانند اين كه امام وضو ندارد - گرچه خود امام متوجه نباشد ، نمىتواند به او اقتدا كند .
( مسأله 1376 ) : اگر مأموم پس از نماز بفهمد كه امام عادل نبوده يا كافر بوده يا به جهتى نمازش باطل بوده ، مانند بى وضو بودن امام ، چنانچه از كارهائى كه نماز فرادى را هر چند سهوى باطل مىكند ، مانند زياد كردن ركوع ، انجام نداده نمازش صحيح است .
( مسأله 1377 ) : اگر در بين نماز شك كند كه اقتدا كرده يا نه ، گرچه بنا داشته به جماعت بخواند و احتمال دهد كه نيت جماعت را فراموش كرده ، هر چند در حالى باشد كه وظيفه مأموم است ، مثلا به حمد و سوره امام گوش مىدهد ، بنابر

250