( مسأله 1171 ) : هر گاه شكش يكى از شكهائى باشد كه نماز احتياط براى آنها واجب است ، چنانچه نماز را تمام كرد احتياط واجب است كه نماز احتياط را بخواند - و گر نه معصيت كرده - و بدون خواندن آن نماز را از سر نگيرد ، و اگر پيش از انجام مبطل نماز آن را از سر بگيرد نماز دومش هم باطل است ، ولى اگر پس از انجام مبطل نماز ، مشغول نماز شود نماز دومش صحيح است .
( مسأله 1172 ) : چنانچه شك كند ، صحيح باشد يا باطل ، ولى مىداند اگر به حالت بعدى برود برايش يقين يا گمان پيدا مىشود ، جايز نيست با حالت شك نماز را ادامه دهد ; مثلا اگر در حال ايستادن شك كند كه يك ركعت خوانده يا بيشتر ، و بداند كه اگر به ركوع رود به يك طرف يقين يا گمان پيدا مىكند ، جايز نيست با اين حال ركوع كند ، مگر آن كه چيزى از واجبات نماز با شك همراه نشود ، مانند اين كه در سجده پس از ذكر شك كند ، و با سر برداشتن شك بر طرف شود .
( مسأله 1173 ) : اگر اول گمانش به يك طرف بيشتر باشد ، سپس دو طرف در نظر او مساوى شود ، بايد به دستور شك عمل نمايد . و اگر اول دو طرف در نظر او مساوى باشد و به طرفى كه وظيفه او است بنا بگذارد ، سپس گمانش به طرف ديگرى برود ، بايد همان طرف را بگيرد و نماز را تمام كند .
( مسأله 1174 ) : كسى كه نمىداند گمانش به يك طرف بيشتر است يا اين كه هر دو طرف در نظر او مساوى است ، بايد به دستور شك عمل كند .
( مسأله 1175 ) : اگر پس از نماز بداند كه در بين نماز حال ترديدى داشته كه مثلا دو ركعت خوانده يا سه ركعت ، و بنا را بر سه گذاشته ، ولى نداند كه گمانش به خواندن سه ركعت بوده يا اين كه هر دو طرف در نظر او مساوى بوده ، بنابر احتياط لازم بايد نماز احتياط را بخواند .
( مسأله 1176 ) : اگر هنگام خواندن تشهد يا پس از ايستادن ، شك كند كه دو سجده را بجا آورده يا نه ، و در همان موقع يكى از شكهائى كه اگر پس از پايان دو سجده اتفاق بيفتد صحيح مىباشد ، براى او پيش آيد ، مثلا شك كند كه

216