بالناس " ولى معتمد همان روايت كافى است زيرا معلوم است كه در نقل تهذيب ، روايت ، مختصر شده و مثل نقل بمضمون است و علاوه جمله ( إلا أن يأتي بموجبة ) از آن اسقاط شده و در دوران امر بين زياده و نقيصه ، اصالت عدم زياده بر اصل عدم نقيصه مقدم است و فرضا هم اين دو اصل را حجت بدانيم در خصوص مورد با توجه به روايت معاوية بن عمار ظاهر اين است كه اين جمله ، اسقاط شده و نسخه كافى صحيح است و احتمال اين كه جمله ( إلا أن يأتي بكبيرة ) يا ( إلا أن يأتي بموجبة ) در اين دو روايت از بعض روات به عنوان شرح و تفسير حديث اضافه شده باشد بسيار بعيد است و فرضا هم اين نحو باشد از رحمت و مغفرت و كرم و فضل خداوند متعال ، بعيد نيست كه مقرر فرمايد تا چهار ماه ، مؤمنى كه حج بجا آورده مطلق گناهانى كه تحت فشار تسويلات نفس و غلبه هوا از او صادر شده ( نه بنحو بى اعتنائى و استخفاف به امر خداوند ) مورد آمرزش واقع شود و كسى نمىتواند رحمت واسعه و تفضل خدا را محدود كند . بلى اين حديث ، كسى را كه از روى بى اعتنائى و استخفاف به امر و نهى خدا معصيت نمايد يا اين كه بخواهد با تشبث به اين حديث ، در اين چهار ماه ، هر گناه و معصيتى را مرتكب گردد شامل نمىشود و از ابتداء تا حال هم هيچ كس از اين اخبار ، استفاده نكرده كه حاج تا چهار ماه ، مرخص و آزاد است و با اتكاء به اين حديث ، مرتكب هر معصيتى بخواهد بشود كه اين برداشت و تلقى ، البته صحيح نيست .

513