ج - مانعى ندارد .
س 27 - شخصى وصيت حج بلدى نموده و لكن تعيين بلد را نكرده و منصرف به شهرى بخصوص نيست و قرينه هم بر تعيين بلدى نيست مثلا اگر وطن اين شخص خراسان بوده و مدتى در آنجا زندگانى كرده بعد در تهران ساكن شده و بعد هم آمده كاشان مريض شده و وصيت به حج بلدى كرده و بعد بقم آمده جهت زيارت و فوت كرده در اين صورت از كداميك از شهرهاى ياد شده بايد براى او حج ، استيجار نمود ؟ .
ج - ظاهرا مراد از بلدى كه موصى وصيت مىنمايد بلدى است كه محل سكونت فعلى او است بناءا على هذا اگر از توطن در خراسان ، اعراض نموده بايد از تهران استيجار نمود و الا صاحب دو وطن است و از هر كدام استيجار شود كافى است .
س 28 - آيا ولى در حالى كه محرم است قبل از انجام اعمال خود مىتواند نيابتا از طرف طفل ، اعمال او را انجام دهد يا نه ؟ .
ج - لازم است اول طواف و نماز آن وسعى خود را بجا آورد و احتياطا قبل از تقصير ، نيابتا اعمال طفل را بجا آورد .
س 29 - شخصى به حد تكليف رسيده و مستطيع شده ولى بعد از استطاعت مبتلى به جنون و مدت جنونش طولانى شده و معالجه هم فايده نمىكند و استطاعت او هم باقى است آيا ولى شرعى او كه از جانب حاكم شرع ، معين شده مىتواند كسى را به نيابت او به حج بفرستد يا نه ؟ .
ج - احوط ، ترك استنابه است در حال جنون . بلى اگر به همين حال از دنيا برود بعد از موت او واجب است از تركه او برايش حج ، استيجار نمايند .
س 30 - آيا جايز است شخص ، حج مستحبى يا عمره مفرده مستحبى از چند نفر بجا آورد يعنى قصد نيابت از چند نفر بنمايد يا نه ؟ .
ج - در صورت تبرع مانع ندارد و ليكن در استيجارى ، تابع قرارداد با مستأجرين است .
س 31 - اگر كسى در موقع عمل حج و عمره ناچار است سر خود را

446