س 48 - كسانى كه مانند " مرضعه قليلة اللبن " بايد يك مد از طعام بدهند آيا حتما بايد گندم و جو بدهند و يا نان هم كفايت مىكند ؟ در رساله مرحوم آية الله آقاى بروجردى قدس سره نقل شده كه نان را يك كيلو بايد داد اكنون اصل جواز اعطاء نان و مقدار آن را بيان فرمائيد .
ج - گندم و جو ، بى اشكال است و نان ، يك كيلو به جهت آنست كه آردش يك چارك باشد در اين صورت انشاء الله مجزى است .
س 49 - آيا وجوب اداء مد فورى است يا تأخير آن تا آخر ماه مبارك رمضان و يا تقديم آن و بعنوان قرض دادن و بعد حساب كردن جايز است ؟ .
ج - وقت وجوب اداء آن ماه رمضان سال آينده است و در آن وقت وجوب آن فورى است و تأخير اداء آن به مقدارى كه تسامح ، در عمل به تكليف نشود جايز است و اگر قرض ، طعام باشد مىتوان آن را بعنوان فديه ، محسوب داشت .
س 50 - آيا كفاره روزه را مىتوان به واجب النفقه داد يا نه ؟ .
ج - اگر فقير باشند براى غير نفقه واجبه ، مانعى ندارد .
س 51 - آيا مىشود مقدارى كفاره روزه رمضان را از ميت به نوه فقير او داد ؟ .
ج - بلى جايز است .
س 52 - شخصى مريض است و اصلا نمىتواند روزه بگيرد معلوم است كه بايد براى هر روزى را كه از ماه رمضان ، افطار مىكند يك مد طعام ، كفاره بدهد . حال اگر همين شخص در ماه رمضان مسافرت كرد كه اگر بيمار نبود كفاره مد واجب نبود آيا الان كه بيمار است و مسافر ، كفاره مد از او ساقط است يا نه ؟ .
ج - اگر تا ماه رمضان ديگر بهبود يافت و متمكن از قضا شد ، اقوى وجوب قضا است ، و با استمرار مرض تا ماه رمضان ديگر ، اداء كفاره مد ، واجب است .
س 53 - كسى كه در ماه رمضان ، با عذر شرعى افطار كرده و مىخواهد كفاره مد بدهد آيا مىتواند قيمت گندم را به فقير بدهد و او را وكيل كند كه گندم بخرد يا نه ؟ .
ج - بلى مىتواند فقير را وكيل كند كه براى موكل ، گندم بخرد و از طرف

273