دو ماه پى در پى روزه بگيريد يا شصت چارك گندم به شصت فقير غير سيد بدهيد و چنانچه هيچ يك فعلا مقدور نباشد استغفار كنيد و اگر بعدا قدرت حاصل شد يكى از دو قسم كفاره را ادا نماييد .
س 38 - شخصى كه اجير براى قضاء روزه ماه رمضان شده اگر بعد از ظهر افطار كند كفاره دارد يا خير ؟ .
ج - كفاره ندارد .
س 39 - در كفاره روزه ( 60 روز روزه يا اطعام 60 مسكين ) اگر فرضا قبل از قضاء روزه ، كفاره آن را ادا نمايد آيا بى اشكال است ؟ آيا در اين مورد اولويتى نيست كه اول قضا باشد يا كفاره ؟ .
ج - ترتيبى بين قضا و كفاره نيست .
س 40 - در كفاره 2 روز و بالاتر آيا لازم است 60 فقير با 60 فقير ديگر متفاوت باشد ؟ .
ج - لازم نيست ، بلى نسبت به كفاره افطار عمدى يك روز ، حتما بايد به شصت فقير داده شود و اگر به كمتر از شصت فقير بدهد ، مجزى نيست .
س 41 - شخصى در ماه رمضان چند روزى روزه خود را با حرام باطل كرده و بعد جهت اتيان كفاره ، شروع به روزه گرفتن كرده و سى روز روزه گرفته و ديگر براى او مقدور نيست كه روزه بگيرد و قدرت مالى هم ندارد ، تا اطعام مسكين كند ، حال آيا مىتواند براى هر روز مبلغ شصت ريال مثلا با شخصى ، مصالحه كند يا نه ؟ .
ج - در صورتى كه قدرت روزه و صدقه نداشته باشد به هر اندازه كه مىتواند صدقه بدهد و اگر عاجز بود احتياطا هر اندازه‌اى كه مىتواند روزه بگيرد و استغفار هم بنمايد و اگر قدرت بر روزه گرفتن ( حتى يك روز ) هم نداشت استغفار ، كفايت مىكند .
س 42 - شخصى روزه ماه رمضان را چون جاهل به مسأله بوده افطار كرده و قدرت بر هيچ يك از كفارات ندارد ، اكنون مىخواهد جهت عروسى فرزندش وليمه بدهد ، آيا مىتواند اطعام مدعوين را كه اشخاص فقير در بين آنهاست در

271