ج - در صورتى كه از جهت عدم قدرت ، معذور از تصحيح بوده‌اند قضا ندارد .
س 18 - پدرى كه در مدت عمرش تارك الصلاة بوده ، آيا بعد از مرگ او قضاى نماز و روزه‌اش بر پسر بزرگتر واجب است يا نه ؟ .
ج - به نظر اينجانب ، احتياط لازم آنست كه پسر بزرگتر نمازهاى قضا شده عمدى پدر را هم بجا آورد ، ولى مىتواند در اين احتياط ، به علمائى مراجعه كند كه عمل به اين احتياط را لازم نمىداند ، با رعايت الاعلم فالاعلم .
س 19 - اگر پسر بزرگتر - كه اداء دين پدر و مادر ، بر او واجب است - مريض باشد و ثروتى ندارد ، آيا بر پسر ديگر واجب است يا نه ؟ .
ج - اگر مقصود از دين پدر ، ديون مالى است ، كه بايد ورثه ، از تركه پدر ، ادا كنند و اگر مقصود ، نماز و روزه است كه ، بر پسر بزرگتر واجب است و در صورتى كه او قادر بر قضا نيست و قدرت بر استيجار هم ندارد و شرعا معذور است ، احتياط لازم آنست كه پسر بعدى بجا آورد .
س 20 - شخصى حدود شصت سال عمر كرده و در حدود سى سال آخر عمرش به اختلال حواس و به عارضه روانى مبتلا بوده به نحوى كه در اوائل سى سال اخير ، فرائض يوميه خود را بطور ناقص ، انجام مىداده و در بقيه بر اثر بيمارى مزبور ، ابدا توجهى به انجام فرائض خويش نداشته ، حال آيا لازم است كليه نمازها و روزه‌هاى متروكه در زمان بيمارى مذكور را قضا نمود يا نه ؟ .
ج - اگر شعور خود را به كلى از دست داده بوده كه اصلا درك تكليف نمىكرده ، نماز و روزه‌اش قضا ندارد ، و اگر متوجه تكليف بوده ومع ذلك ترك كرده ، اگر با عذر ، ترك كرده بر پسر بزرگ واجب است كه آن را قضا نمايد و اگر بى عذر ترك كرده احتياط آنست كه قضاء آن مقدار ، نماز و روزه را بجا آورد .
س 21 - پسرى كه به تكليف نرسيده مىتواند نماز قضاء پدر و مادر را بخواند يا نه ؟ .
ج - اگر مميز باشد و صحيح هم بخواند ، اشكال ندارد .
س 22 - اگر شخصى ، يكى دو ساعت بعد از ظهر بميرد قضاء نماز ظهر و عصر او بر پسر بزرگتر ، واجب است يا قضاء نماز ظهر تنها ؟ .

226