ج - اگر در صحت ( السلام علينا وعلى عباد الله الصالحين ) شك كرد تكرار نكند و ( السلام عليكم . . . ) را بگويد و اگر احيانا تكرار كرد احوط آنست كه بعد از ( السلام عليكم ) نماز را اعاده كند اما اگر يقين پيدا كرد كه ( السلام علينا . . ) را غلط اداء كرده جائز است آن را بنحو صحيح ، تكرار كند و فرق بين صورت شك و يقين اين است كه چون به نظر ما ( السلام علينا . . . ) بنابر احتياط ، مخرج نيست پس با شك در صحت اداء آن ، اگر بخواهد تكرار كند احتمال آنست كه در واقع ، صحيح اداء كرده باشد و با تكرار آن ، احتمال گفتن كلام آدمى ، و به عبارت اخرى احتمال اتيان مبطل مىدهد ، به خلاف آن كه يقين پيدا كند كه غلط اداء كرده كه در اين صورت ، تكرار ، اشكالى ندارد زيرا - به مقتضاى آن كه غلط اداء كرده - مثل كسى مىماند كه هنوز اين سلام را نگفته و حال مىخواهد بگويد كه البته اشكالى ندارد .
س 209 - سلام هاى نماز را بايد به قصد تحيت گفت يا نه ؟ .
ج - گفتن سلام اول ( السلام عليك ايها النبى ورحمة الله وبركاته ) به قصد تحيت به حضرت پيغمبر صلى الله عليه وآله و سلم جائز است ولى در دو سلام ديگر احتياط ، آنست كه قصد تحيت ننمايد به شرحى كه در مسأله 5 فصل فى التسليم ، از كتاب عروة الوثقى ذكر شده است .
س 210 - در رساله توضيح المسائل ، مسأله 1116 - فرموده‌ايد اگر سلام نماز را فراموش كند ، و موقعى يادش بيايد كه صورت نماز به هم خورده است ، چنانچه پيش از آن كه صورت نماز به هم بخورد كارى كه عمدى و سهوى آن نماز را باطل مىكند - مثل پشت به قبله كردن - انجام نداده باشد ، نمازش صحيح است و اگر پيش از آن كه صورت نماز به هم بخورد كارى كه عمدى و سهوى آن نماز را باطل مىكند انجام داده باشد نمازش باطل است ، بفرمائيد آنجا كه پيش از به هم خوردن صورت نماز منافى بجا نياورده ، يادش مىآيد كه سلام را نگفته لازم است . سلام را حالا كه يادش آمده بگويد يا سلام لازم نيست ، زيرا مسأله ساكت است ، و ديگر اين كه صورت نماز تا چه وقت و چگونه به هم مىخورد ؟ .
ج - مراد از به هم خوردن صورت نماز ، به هم خوردن موالاة است ، و معنى به هم

178