ج - تبديل شبستان مسجد به صحن ، جائز نيست .
س 56 - مقدارى از مسجد را جهت حسينيه ، جدا كرده و همين مقدار زمين را از خارج ، اضافه به مسجد نموده‌اند و درب اين حسينيه به مسجد باز مىشود اين عمل ، صحيح است يا نه ؟ و آيا تبديل به احسن در موقوفات به همين معنى است ؟
و بر فرض صحت و جواز ، ديوارى را كه حائل بين مسجد و حسينيه است بردارند كه مسجد به طرز اول باشد يا به حال خود بگذارند ؟ .
ج - آنچه اضافه به مسجد نموده‌اند مانعى ندارد و اما آنچه را كه از مسجد ، جزء حسينيه نموده‌اند واجب است به حال اول برگردانند و جائز نيست مسجد را تبديل نمايند .
س 57 - مسجدى كه حوضخانه ندارد و در دويست مترى آن چشمه آبى هست كه مىشود آنجا وضو گرفت در اين صورت جائز است در قسمتى از مسجد ، حوض بنا كرد كه بتوان همانجا وضو گرفت يا نه ؟ .
ج - در مكانى كه جهت نماز وقف شده جائز نيست حوض بسازند .
س 58 - ساختمانى است كه طبقه بالايش مسجد و پائين آن ، مغازه و معبر عمومى است و تصميم دارند آن را خراب كنند و يك طبقه بسازند . در اين صورت ، حكم مسجد پيدا مىكند يا نه ؟ .
ج - در فرض مسأله ، سطح سقف با فضاى از آن مكان به بالا مسجد است و صاحب تحتانى ، حق خراب كردن آن را ندارد و اگر از روى عصيان ، خراب كرد حق ندارد در فضاء مسجد براى خود ، سقف بزند بلكه بايد همان نحو كه قبلا بوده سقف بزند كه تحتانى ، ملك ، و فوقانى ، مسجد باشد و اگر از روى عصيان ، براى خود سقف بزند ، مسلمين حق دارند آنجا نماز بخوانند و صاحب تحتانى حق ممانعت ندارد .
س 59 - آيا در قسمت پشت بام مسجد ، مىتوان ساختمانى بعنوان كتابخانه ساخت و مورد استفاده قرار داد يا نه ؟ .
ج - نمىشود .
س 60 - در اثر توسعه خيابان ، قسمتى از مسجد در مسير خيابان قرار

142