ج - اگر در سال خريد ، مورد احتياج فرزند براى سكونت بوده و به او بخشيده ، و در همان سال فرزند ، در آن سكونت كرده خمس ندارد ، و اگر در آن سال در آن ساكن نشده فرزند بايد خمس آن را بدهد و اگر به فرزند نبخشيده پدر بايد خمس آن را بدهد .
س 308 - كسى كه سال خمسى دارد هر گاه كمى قبل از فرا رسيدن سالش چيزى به او هديه كنند آيا بايد موقع حساب ، آن را نيز با ارباح سالش حساب كند و خمس را بپردازد يا بايد يك سال از تاريخ اهداء بگذرد .
ج - بايد آن را نيز از ارباح همان سال حساب كند و خمسش را بدهد .
ميزان در ابتداى سال خمسى س 309 - در متن وسيلة النجاة مرحوم آية الله اصفهانى قدس سره دارد كه مبدأ سنه خمس زرع ، وقت حصول فائده است . بنابر اين اگر قبل از تمام شدن سال خمس ، فائده و محصول جديد را بردارد چون مازاد بر مؤنه است بايد تخميس شود يا اين كه - ما يفضل عن مؤنة السنة - نسبت به محصول هر سال عليحده سنجيده شود ؟ .
ج - اگر مقصود اين است كه از محصول سال پيش ، چيزى اضافه آمده ، كه البته محصول امسال را كه بر مىدارد بايد خمس زيادى محصول سال قبل را بپردازد و اگر مقصود ، سؤال از محصول فعلى است ، در اينجا - به حكم آن كه مبدأ سنه ، حين حصول زرع است - مىتواند خمس محصول فعلى را ندهد تا يك سال بگذرد وقت خرمن سال بعد ، خمس هر چه را كه از اين محصول ، زياد آمده بدهد و مىتواند - به حكم اين كه جلو انداختن خمس ، از سال ، جائز است - همان وقت رسيدن سال خمس خودش پيش از حصول زرع بعدى ، خمس اين محصول را هم بدهد .
س 310 - تعيين ابتداء سال ، جهت تخميس ، به اختيار خود شخص است يا بايد ابتداء شروع به كسب را ابتداء سال خود قرار دهد و اگر ابتداء آن را نداند و يا فراموش كند و با فكر هم معلوم نشود وظيفه او چيست ؟ .
ج - ابتداء سال را در مثل تجارت و امثال آن كه فائده‌اش تدريجا حاصل مىشود بايد از حين شروع در كسب ، قرار دهد و نيز مىتواند در وسط سالى كه

374