وصول كرد ، بفرمائيد اگر صاحب پول ابتداءا خمس آن را داده باشد در مرتبه دوم كه پول را پس گرفت باز بايد خمس آن را بدهد يا لازم نيست ؟ .
ج - اگر خمس آن را قبلا داده بعد كه پس مىگيرد ديگر خمس بر او نيست .
اگر مشكوك باشد كه ميت خمس اموال خود را داده يا نه ؟
س 242 - شخصى در حيات خود ، ملكى را خريدارى نموده و بعد از فوت او ورثه نمىدانند كه مورث ، خمس آن ملك را داده يا نه ؟ .
ج - با علم به اين كه ملك مذكور ، متعلق خمس بوده مثل اين كه در بين سال ، از عوائد سال ، آن را خريده - و شك در اداء خمس ، - تخميس آن بر ورثه ، واجب است .
س 243 - اگر آب و ملكى از متوفى بعنوان ارث مانده ورثه مىدانند كه مورث ، خمس نمىداده ضمنا اين آب و ملك ، در اختيار ورثه و جزء سرمايه آنها است و ملك را زراعت مىكنند و حاصلش را صرف مؤنه زندگى مىنمايند و تحولاتى در آن - از لحاظ گرانى و ارزانى و از لحاظ اين كه مقدارى آبادتر و مقدارى خشك و از محصول افتاده - پيدا شده ، ورثه ، براى تعيين خمس اين ارثيه ، روى چه قيمتى بايد حساب كنند و خمس آن را بدهند خواهشمند است فروع مسأله را مفصلا بيان فرمائيد ؟ .
ج - اگر بدانند عين ملك ، مورد تعلق خمس بوده و اداء نشده خمس قيمت فعلى را بدهند و اگر ملك موروثى ، متعلق خمس نباشد ، لكن مورث ، خمس ، بدهكار باشد هر يك از ورثه ، بر حسب سهم الارث خود آنچه در ذمه ميت ، از خمس است اداء نمايند تا بتوانند در تركه ، تصرف كنند .
س 244 - اگر از متوفى مدركى دال بر تخميس اموال و حساب سال داشتن پيدا نكنند آيا بر ورثه در اين صورت لازم است قبل از تقسيم ارثيه خمس اموال را بدهند ( در فرض بودن صغار ) ؟ .
ج - اگر يقين دارند خمس بر ذمه متوفى تعلق گرفته و شك داشته باشند كه پرداخته يا نه واجب است از اصل تركه او اداء كنند ولى اگر شك داشته باشند

355