سال است .
ترقى قيمت مهريه اگر در سال فروش آن صرف مؤنه زندگى نشود خمس دارد س 211 - زنى است كه مستطيعه مىباشد ، و شوهرش هم حيات دارد و نفقه او را مىدهد سال گذشته قبل از ايام حج زمينى كه مهريه‌اش بوده فروخته كه برود مكه ولى ممكن نشده امسال هم نشد چون اصلا نام نويسى نبود ، حاليه پول آن زمين موجود است آيا به آن پول خمس تعلق مىگيرد يا خير ؟ .
ج - در فرض سؤال چنانچه قيمت آن از زمان ازدواج ترقى كرده كه مثلا زمان ازدواج پانصد تومان ارزش داشته و فعلا به هزار تومان فروخته زياده بر قيمت زمان ازدواج خمس دارد و هر گاه قيمت اضافه نشده باشد خمس ندارد .
اگر خمس مالى را كه متعلق خمس است از غير آن مال بدهد س 212 - زمينى به مبلغ پنج هزار تومان خريدارى شده در آخر سال ، هزار تومان خمس زمين دست گردان شده به تدريج از عوائد بين سال ، آن هزار تومان اداء مىشود در اين صورت آيا اين هزار تومان دست گردان شده بايد بعد از تخميس عوائد ، پرداخت شود يا مثل سائر قروض است و بدون تخميس اداء مىشود ؟ .
ج - بلى بايد خمس هزار تومان را نيز اداء كند .
س 213 - شخصى اول سال حسابش مثلا پانصد تومان بدهكار است بعد از دستگردان ، سال ديگر به تدريج مىپردازد ، آيا اينها جزء مؤنه است يا نه و بايد خمس اينها را بدهد يا نه ؟ .
ج - اگر در اول سال ، سرمايه را غير از پانصد تومان قرار داد ، در سال بعد خمس مقدارى كه از عوائد ، بابت پانصد تومان مىپردازد لازم نيست و اگر پانصد تومان را نيز از سرمايه محسوب دارد بايد خمس آن را بپردازد .
س 214 - تجار و كسبه كه آخر سال خمس ، اموال خود را رسيدگى مىكنند معمولا بعد از اخراج خمس ، سرمايه تصفيه شده را در دفتر خود يادداشت مىنمايند نتيجة اگر از منافع بين سال ، وجوه را بپردازند محتاج به تخميس منافع نيست چون از اول ، خمس را از سرمايه جدا كرده‌اند ولى غير كسبه و تجار مثلا

347