كفاره نيز به تكرار موجبات آن مكرر مىشود .
( مسأله 1421 ) : اگر شخص روز آخر ماه رمضان را افطار كند و بعد ثابت شود كه روزه عيد بوده در اين صورت كفاره آن روز بر شخص لازم نيست .
( مسأله 1422 ) : اگر مردى زن خود را در روز ماه رمضان اكراه به جماع كند و هر دو روزه باشند بر مرد واجب است كه دو كفاره بدهد و اگر زن اطاعت از شوهر نموده باشد بر هر يك كفاره واجب مىشود .
علائم دخول ماه مبارك رمضان علائم دخول ماه مبارك رمضان چند چيز است كه عبارتند از :
1 - رؤيت هلال ، پس هر كسى كه ماه را ديده باشد روزه بر او واجب مىشود هر چند شخص ديگرى نديده باشد .
2 - گذشت سى روز از ماه شعبان كه در اين صورت روزه گرفتن واجب مىشود هر چند ماه ديده نشود ، همانطور كه ماه شوال نيز به گذشت سى روز از ماه رمضان ثابت مىشود .
3 - شهادت در فرد عادل بر ديدن ماه [1] ، البته هرگاه در بيان وصف هلال ماه با هم يكى بوده و به ديدن ماه شهادت دهند [2] .

[1] محقق خراسانى : در صورتى كه آسمان بى علت نباشد ( * 1 ) ( مانند وجود ابر ) .
[2] محمد باقر شيرازى : بيان و تحقيق ميزان حجيت در رؤيت ماه و نيز اتحاد افق و يا بطور اطلاق نسبت به شهرهاى مختلف در رساله نوين و آثار تازه پديد ذكر گرديده است . ( * 1 ) محمد باقر شيرازى : بنا بر احتياط .

453