برفى كه اقل غسل حاصل شود به جهت وضويش با برف [1] مسح كند موضع وضو را و اولى اين است كه يك تيمم بر برف هم بكند و نماز كند و بعد قضاء كند نماز را .
مسأله 177 - هر گاه شخصى را در مكان غصبى [2] حبس كرده باشند به ناحق به قسم خاصى كه به طور مختار نتواند نماز كند و آب و خاك هر دو غصبى باشد ، بر خاك تيمم [3] كند و نماز كند ، به جهت نماز چيزى از غصب تصرف نكند و اگر به قسم خاصى حبس نباشد به طور مختار نماز كند [4] و امّا اگر كسى در مكان غصبى باشد و بتواند بيرون رود ، و در ضيق وقت بر خاك غصبى [5] تيمم كند . اگر مكثى به جهت تيمم نشود و الَّا نماز ساقط است بلى مستحب است در همان حالت راه رفتن نماز كند و بعد قضاء كند .
مسأله 178 - بر شش چيز تيمم مىتوان كرد :
خاك و زمين و رمل و سنگ و غبار و گل امّا تا خاك ممكن شود بايد بر خاك [6] تيمم كند و بعد بر زمين و بعد ريگ و بعد سنگ و بعد غبار و آخر همه گل است اگر نتواند خشك كرد آن را و بعد بر گچ و آجر هم جايز [7] است و بايد آن چه تيمم بر آن مىكنى نجس و غصبى و مضاف نباشد [8] و حايل ميان آن چيز و دست و پيشانى نباشد و خود مباشر باشد

[1] - ( يزدى ) لكن اقوى سقوط نماز و وجوب قضاء است .
[2] ( ميرزا ) اين مسأله محتاج به تأمل است . ( يزدى ) ظاهر اين است كه خاك مغضوب مثل ماء مغضوب است و محبوس بودن اثرى ندارد .
[3] ( خراسانى ) جايز نيست تيمم با عدم رضاى مالك .
[4] ( خراسانى ) اگر موجب زيادتى تصرّف در آن مكان نباشد .
[5] ( صدر ) اين مسأله محتاج به تأمل است .
[6] ( يزدى ) اقوى در حال اختيار جواز تيمم به مطلق وجه الارض است از خاك و كلوخ و رمل و سنگ - غير از معادن - و با فقد آنها به غبار هر يك ، و با فقد آن به گل و با فقد آن فاقد الطهورين است و با وجود گچ و آجر احتياط مذكور در حاشيهء ترك نشود . ( حاشيهء شماره بعد )
[7] ( يزدى - ميرزا ) احوط جمع ميان گچ و آجر و غبار است و همچنين جمع نمايد ميان آنها و تيمم به گل در صورت انحصار .
[8] ( ميرزا ) مشتبه به هر يك هم نباشد .

67