مسأله 1303 - احتياط [1] آن است كه حيوانى كه ذبح مىشود اجزاى آن حيوان حركت [2] بكند و خونش معتدل بيرون آيد .
مسأله 1304 - اگر حيوانى را ذبح كردند بعد از حياتش معلوم شد كه يكى از چهار رگ بريده نشده ، حلال نيست .
مسأله 1305 - اگر مثل مرغ و گنجشك مثلا سر آن را بكنند ، حرام و نجس مىباشد .
مسأله 1306 - اگر در حال اضطرار حيوانى را به دندان [3] يا سنگ يا نى و امثال آنها ذبح كنند ، حلال است .
مسأله 1307 - اگر حيوان را بى ذكر اسم خدا و به غير قبله ذبح كنند سهوا ، عيب ندارد .
مسأله 1308 - اگر بچه حيوان تمام خلقت كه موى آن هم تمام روييده باشد به ذبح مادرش در شكم مادرش بميرد ، حلال است بنا بر مشهور .
مسأله 1309 - شرط پاك بودن روغن و پيه و دنبه ، مثل گوشت و پوست حيوانى است كه در دست مسلم يا بازار مسلمين از دست مجهول الاسلام بايد گرفت .
مسأله 1310 - ماهى كه اصلا فلس ندارد ، حرام است ، اما گوشت اسب و خر و قاطر مكروه هست ، اما خر ، اشد كراهة است .
مسأله 1311 - تذكيه واقع مىشود بر حيوان طاهر العين ، مگر حشرات ، مثل موش و مار مثلا ، اما مسوخات [4] احتياط است .
مسأله 1312 - اما مرغى كه چنگال دارد ، مثل شاهين و هدهد [5] حرامند و

[1] - ( يزدى ) لكن اقوى كفايت علم به حيات آن است .
[2] ( صدر ) اگر مراد حيات مستقرّه است لازم است .
[3] ( خراسانى ) دندان محل اشكال است .
[4] ( صدر ) بلكه اقوى عدم وقوع تذكيه است بر مسوخات . ( يزدى ) در سباع از آنها كه پوستشان قابل انتفاع است ، اقوى قبول تذكيه است .
[5] ( ؟ ) هدهد چنگال ندارد حرام نيست . ( يزدى ) حرمت گوشت هدهد معلوم نيست .

309