دانست و همان طورى كه نسيان اصل طواف به موجب روايات صحيحه معتبره قابل تدارك و جبران است نسيان شرط را در حكم نسيان اصل ، بدانيم ؟ چه دليل بر بطلان حج چنين آدمى است با آن كه به مقتضاى نفى حرج و حديث رفع ، معذور است ؟
ج - در فرض سؤال بعيد نيست كه نسيان شرط - طهرات - ملحق به نسيان اصل طواف باشد وعلى هذا حج صحيح است طواف و حج و نماز آن و طواف نساء و نماز آن را با طهارت انجام دهد و احتياطا سعى را نيز اعاده نمايد و اگر از مكه برگشته و به وطن آمده اگر متمكن باشد خودش و الا نائب بگيرد تا طوافين وسعى را بجا آورد هر چند در غير موقع حج باشد و چون در اين مسألة ، به فتواى صحت از علماء اعلام بر خورد نكرده ام بلكه اطلاق كلماتشان ، ظهور در بطلان دارد احتياط آنست كه سال ديگر خود شو اگر خودش متمكن نيست نائب بگيرد تا حج تمتع بجا آورد و تمسك به نفى حرج و حديث رفع در اين مورد به نظر حقير تمام نيست و تفصيل آن محتاج به مجال و بحث بيشتر است .
154 - س - شخصى در حين تولد سر حشفه او مقدارى ختنه بوده و به اصطلاح مختون غيبى بوده و بعد ديگر او را ختنه نكردند و به همان اكتفا شده و با اين حال حج نموده در اين صورت حج او از جهت طواف و نماز و ساير مناسك اشكالى دارد يا نه و اگر اشكال پيدا كرده با اتيان عمره مفرده ، جبران مىشود يا نه و نسبت به زن چه حكمى دارد به او حرام مىشود يا نه ؟
ج - اگر حشفه در غلاف نباشد وصدق اغلف نكند طواف و نماز او صحيح است و اگر صدق كند كه اغلف است طواف حج و طواف عمره و طواف نساء و نمازهاى آنها را مجددا بايد خودش و در صورت عدم تمكن نائبش بجا آورد و تا طواف نساء را بجا نياورد زن بر او حلال نمىشود .

57