< فهرس الموضوعات > 218 . استطاعت مالى با عدم استطاعت طريقي موجب استقرار حج در ذمه < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 219 . انجام حج براى كسى كه ختنه نشده است < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 220 . دوران امر بين أداء وقرض وانجام حج < / فهرس الموضوعات > < / السؤال = 6230 > < السؤال = 5552 > < السؤال = 5823 > سؤال 218 : هر گاه زيد استطاعت ماليه پيدا كرد و عازم شد كه برود به مكه معظمه ، و تخليه سرب حاصل نبود ( يعنى راه مكه مأمون نبوده ) لهذا به مكه مشرف نشد و وفات كرد در همان سنه استطاعت ماليه ، يا در سنه بعد با استمرار مانع در طريق ، و وصيت هم ننموده از براى استيجار حج ، آيا لازم است بر وصى ، نايب بگيرد از براى ميت ، يا نه ؟ بلكه به ملاحظهء عدم استقرار حج بر وى از جهت عدم تخليه سرب و عدم وصيت ، واجب نيست ، بلكه جايز نيست از براى آن كه ورثه راضى نيستند ، و يا آن كه بعضى از اينها صغير مىباشند ؟
جواب : بلى ، واجب نيست ، بلكه با عدم رضاى ورثه ، يا قاصر بودن آنها و عدم وصيت ، جايز نيست . و با فرض وصيت ، از ثلث محسوب است .
< / السؤال = 5823 > < / السؤال = 5552 > < السؤال = 6315 > < السؤال = 6335 > سؤال 219 : زيد به حج رفته با اين كه ختنه نكرده بوده است عالما ، عامدا ، آيا حج او صحيح است ، يا باطل ؟ و آيا زن بر او حرام است ، يا نه ؟
جواب : ختان شرط صحت طواف است ، و طواف ، ركن است ، و از بطلان او حج باطل مىشود ، و بعد از بطلان اگر چه ممكن است گفته شود كه محل مىشود ، به معنى اين كه احرام او نيز باطل مىشود ، لكن احوط اين است متحلل شود به عمره مفرده بدون حاجت به احرام جديد . چنانچه [ چنان كه ] حكم چنين است در صورت فوت حج بعد از احرام . وعلى هذا :
احوط ترك تمتع به زن است ، بلكه ساير محرمات احرام تا وقتى كه محل شود به إتيان افعال عمره بعد از ختان .
< / السؤال = 6335 > < / السؤال = 6315 > < السؤال = 5435 > سؤال 220 : در صورت دوران ما بين اداء دين ، و حج مستقر در ذمه . اگر مال به قدر هر دو نباشد ، كدام مقدم است ؟ و با فرض تقدم دين اگر حج كند صحيح و مبرء است ، يا نه ؟
جواب : اگر چه محتمل است تقدم دين اگر ديان مطالب باشند ، از جهت اين كه حق الناس است ، لكن محتمل است تقدم حج نيز ار جهت مبالغات وتاكيد وارده در آن ، حتى اين كه كسى كه ترك كند " يقال له : إن شئت مت يهوديا ، أو نصرانيا . " 1 و از جهت اين كه " دين الله أحق ان يقضى 2 . " كه وارد است در خصوص حج ، و از جهت چند خبر مطلق كه دلالت دارد بر تقدم

1 . مضمون رواياتى در وسائل ج 8 ، صفحه 19 ، روايت 1 و در مستدرك الوسائل ج 2 ص 4 . 2 . صحيح مسلم باب قضاء صوم الميت . ج 5 ص 24 .

133