چرا كه دلالت دارد بر اين كه اگر در شب سى ام شهر رمضان ماه ديده شد ، و شخص بيست و نه روز روزه گرفته ، بعد دو نفر شهادت دادند كه اهل فلان بلد سى روز روزه گرفتند ( يعنى در اول ماه ، ماه را ديده بودند ) او يك روز قضاء كند ، پس معلوم مىشود كه بينه بر شياع ، حجت است . لكن ممكن است گفته شود كه : مراد اين است كه آن دو نفر شهادت قطعى دهند به رؤيت هلال و اين كه در فلان بلد ديده شده ، نه مجرد نقل سبب باشد بدون جزم به رؤيت ، چنانچه [ چنان كه ] مفروض ما نحن فيه است . با اين كه در جمله اى اخبار است كه كسى كه بيست و نه روز روزه گرفته ، قضاء نكند يك روز را مگر آن كه بينه قائم شود نزد او به رؤيت .
و از اين حصر مستفاد مىشود عدم كفايت بينه بر شياع .
ففى رواية الحلبى ، عن ابى عبد الله عليه السلام قال : " قلت : أرأيت ان كان الشهر تسعة و عشرين يوما ، اقضى ذلك اليوم ؟ فقال ع : لا إلا أن يشهد لك بينة عدول ، فان شهدوا انهم رأوا الهلال قبل ذلك فاقض ذلك اليوم 1 . " ونحوها غيرها .
اگر چه ممكن است گفته شود كه غرض ، حصر اضافى است در مقابل تو هم راوى كه اگر ماه بيست و نه روز باشد تعيينا نيز يك روز بايد قضاء كند ، به خيال اين كه على اى حال بايد سى روز روزه گرفت . پس مراد از استثناء ، مطلق ثبوت است به هر وجه بوده باشد ، نه اين كه لابد بايد بينه به رؤيت قائم شود ، و لذا اگر حكم حاكم معلوم شود ، يا به شياع قطعى محقق شود هم كافى است در وجوب قضاء يك روز .
وكيف كان : بر فرض اعتبار شهادت عدلين به شياع ، حكم مختص است به شياع قطعى . و أما شهادت ايشان به شياع ظنى پس ثمر ندارد . و مورد سؤال شهادت عدل واحد است به شياع ظنى ، چون از ادعاء بيست و پنج نفر غالبا ظن حاصل مىشود ، نه قطع ، پس اخبار خالد به ادعاء رؤيت آن بيست و پنج نفر از دو جهت محل اعتبار نيست : يكى آن كه عدل واحد است . و يكى آن كه شياع ظنى است ، با اين كه اصل مطلب ، محل اشكال است چنانچه ذكر شده . ( والله العالم ) < / السؤال = 4482 > < / السؤال = 4478 > < / السؤال = 4471 > < / السؤال = 4470 > < / السؤال = 4469 > < السؤال = 4347 > سؤال 205 : [ شخصى ] عمدا روزه رمضان نگرفت با وصف غير معذور بودن ، كفاره لازم

1 . وسائل الشيعة ، ج 7 ص 191 ، روايت 9 .

121