مسأله 4 - اگر به كسى كه قيمت جنس را نمىداند مقدارى نسيه بدهد و قيمت آن را به او نگويد معامله باطل است ، ولى اگر به كسى كه قيمت نقدى جنس را مىداند نسيه بدهد و گرانتر حساب كند ، مثلًا بگويد جنسى را كه به تو نسيه مىدهم تومانى يك ريال از قيمت نقدى آن گرانتر حساب مىكنم و او قبول كند معامله صحيح است .
مسأله 5 - كسى كه جنسى را نسيه فروخته به يك ماه ، اگر بعد از گذشتن پانزده روز مقدارى از طلب خود را كم كند و بقيه را نقد بگيرد با رضايت مشترى اشكال ندارد .
معاملهء سلف مسأله 1 - معاملهء سلف آن است كه مشترى چيز كلى را بخرد به اجل و ثمن نقد باشد به عكس نسيه .
مسأله 2 - بيع سلف محتاج ايجاب و قبول است و هر يك از بايع و مشترى مىتوانند موجب و قابل باشند .
مسأله 3 - اگر جنسى را سلف بفروشد و عوض آن را جنس ديگر و يا پول بگيرد معامله صحيح است ، لكن اگر پول ، مثل نقره و طلا را سلف بفروشد و عوض آن را پول بگيرد معامله باطل است . و اگر جنسى را به همان جنس بفروشد لكن از چيزهاى مكيل و موزون نباشد ، اشكال ندارد .
مسأله 4 - معاملهء سلف باطل است در چيزهايى كه به غير از ديدن به توصيف رفع جهل و غرر در آنها نمىشود و رغبت اشخاص و قيمت آنها مختلف مىشود ؛ مثل جواهر و مرواريد و عقار و زمين و امثال آن ، كه به غير از ديدن ، جهالت و غرر در آنها رفع نمىشود . و امّا چيزهايى كه به توصيف نمودن رفع جهل و غرر از آنها شود ؛ مثل سبزيجات و ميوه جات و گندم و جو و برنج ، بلكه تخم مرغ و بادام و گردو و ملبوسات و مشروبات و دواهاى بسيط و مركب و بعض حيوانات ، پس در آنها بيع سلف صحيح است .

234