خود را از استطاعت مالى خارج كند بلكه اگر بداند در سال آينده يا سالهاى بعد متمكن از حج مىشود بنا بر احتياط واجب قدرت مالى خود را حفظ كند ؛ وگرنه مىتواند خود را از استطاعت مالى خارج كند مگر اين كه اميد خوب شدن تا آخر عمر را نداشته باشد واجب است در همان سال نايب بگيرد و چنانچه عذر بر طرف شد در صورتى كه استطاعت مالى باقى بود خودش نيز به حج برود و الَّا حج بر او واجب نيست .
مسأله 39 كسى كه از جهت مالى و بدنى و راه استطاعت دارد ولى هنوز وسائل رفتن را تهيه نكرده يا وقت حج نرسيده گرچه چند ماهى به موسم حج باقى باشد ؛ نمىتواند خود را از استطاعت خارج كند و اگر خارج كرد حج بر او مستقر شده و بايد به هر نحو كه هست به حج رود مگر اين كه حج از قدرت عرفى او خارج باشد .
مسأله 40 كسى كه استطاعت حج دارد بايد خرجهاى مقدماتى را از قبيل هزينه گذرنامه ، ويزا ، وديعه و آنچه كه مربوط به حج است بدهد و به حج رود ؛ ولى كسى كه استطاعت اين نحو مخارج را نداشته باشد مستطيع نيست و واجب نيست به حج برود .
مسأله 41 هرگاه كرايه اتومبيل يا كشتى يا هواپيما زياد باشد يا زيادتر از حد معمول باشد ؛ و همچنين هرگاه قيمت اجناس در سال استطاعت زياد باشد يا زيادتر از حد متعارف باشد ؛ بايد به حج برود و جايز نيست تأخير از سال استطاعت مگر آن كه قيمت به قدرى زياد باشد كه موجب حرج و

23