زنجانى : مسأله لازم است بين امام و مأموم بيش از مقدار جسد انسان در حال سجده فاصله نباشد ، و بنا بر احتياط واجب كمتر از اين مقدار باشد و همچنين است اگر انسان به واسطهء مأمومى كه جلوى او قرار دارد به امام متصل باشد و احتياط مستحب آن است كه جاى سجدهء مأموم با جاى كسى كه جلوى او ايستاده ، هيچ فاصله نداشته باشد . بهجت : مسأله بايد بين جاى سجدهء مأموم و جاى ايستادن امام به قدر يك انسان كه به سجده رفته است ، فاصله نباشد ؛ بنا بر اين اگر بين آن دو ، اين مقدار فاصله بود يعنى از سر تا نوك انگشتان پاى يك نفر كه در سجده است ، بنا بر أظهر نماز جماعت اشكال دارد ؛ و همچنين اگر بين انسان و مأمومى كه جلوى او ايستاده و به وسيلهء او به امام متّصل است به همين مقدار فاصله باشد نمازش اشكال دارد و احتياط مستحب آن است كه جاى سجدهء مأموم با جاى كسى كه جلوى او ايستاده ، هيچ فاصله نداشته باشد . و اگر فاصله به قدر يك گام متعارف و معمولى باشد ، بنا بر اظهر اشكالى ندارد . < صفحة فارغة > [ مسأله 1436 اگر مأموم به واسطهء كسى كه طرف راست يا چپ او اقتدا كرده ] < / صفحة فارغة > مسأله 1436 اگر مأموم به واسطهء كسى كه طرف راست يا چپ او اقتدا كرده به امام متصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد ( 1 ) ، چنانچه به اندازهء گشادى بين دو قدم هم فاصله داشته باشند نمازش صحيح است ( 2 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) خوئى ، تبريزى : بنا بر احتياط واجب بايد با كسى كه در طرف راست يا چپ او اقتدا كرده يك متر فاصله نداشته باشد . گلپايگانى ، سيستانى ، صافى : بنا بر احتياط واجب بايد با كسى كه در طرف راست يا چپ او اقتدا كرده بيشتر از يك قدم فراخ فاصله نداشته باشد . سيستانى : بيش از بلندترين مراتب يك قدم فاصله نداشته باشد . زنجانى : بنا بر احتياط واجب بايد با كسى كه واسطهء اتصال است ، كمتر از مقدار جسدِ انسانِ در حال سجده ، فاصله داشته باشد . ( 2 ) اراكى : چنانچه بيش از اندازهء گشادى بين دو قدم فاصله نداشته باشند نمازش صحيح است . فاضل : چنانچه بيشتر از يك قدم معمولى فاصله نداشته باشد ، نمازش صحيح است . بهجت : چنانچه كمتر از مقدارى كه در مسأله فوق گفته شد [ به قدر يك انسان كه به سجده رفته است ] ، فاصله داشته باشد نماز و جماعتش صحيح است . < صفحة فارغة > [ مسأله 1437 اگر در نماز ، بين مأموم و امام ] < / صفحة فارغة > مسأله 1437 اگر در نماز ، بين مأموم و امام يا بين مأموم و كسى كه مأموم به واسطهء او به امام متصل است بيشتر از يك قدم بزرگ فاصله پيدا شود نمازش فرادى مىشود و صحيح است . ( 1 ) اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) نورى : و قصد فرادى هم لازم نيست . گلپايگانى ، صافى : بيشتر از يك قدم فاصله پيدا شود نمازش صحيح است و قهراً فرادى مىشود و قصد فرادى هم لازم نيست . خوئى ، تبريزى : يك متر فاصله پيدا شود ، بايد قصد انفراد كند و نمازش صحيح است . فاضل : بيشتر از يك قدم فاصله پيدا شود نمازش فرادى مىشود و صحيح است .