( 1 ) گلپايگانى ، زنجانى : و جواب سلام مرد و زن غير مسلمان . . خوئى ، تبريزى ، سيستانى : و جواب سلام مرد و زن غير مسلمان در صورتى كه ذمّى نباشند واجب نيست و اگر ذمّى باشند بنا بر احتياط واجب به كلمهء " عليك " اكتفا شود . ( 2 ) گلپايگانى ، صافى ، زنجانى : و چنانچه در نماز باشد جايز نيست ( صافى : و جواب سلام غير مسلمان در نماز جايز نيست و در غير حال نماز به گفتن " عليك " اكتفا شود ) . مكارم : لازم نيست . . ( 3 ) فاضل : احتياط واجب آن است كه در جواب سلام مرد و زن غير مسلمانِ اهل ذمّه بگويد " عليك " . بهجت : مسأله جواب سلام كسى كه مسلمان نيست ، در نماز ، واجب نيست بلكه جايز هم نيست ؛ ولى در غير نماز ، ممكن است جواب به لفظ " سلام " فقط يا " عليك " فقط ، جايز باشد ؛ مگر اين كه مصلحتى در كار باشد كه در اين صورت با قصد قرآن خواندن ، " سلام عليك " يا " سلام عليكم " مىگويد كه در اين صورت ، جايز و گاهى خوب و گاهى واجب مىشود . < صفحة فارغة > [ مسأله 1145 اگر كسى به عدهاى سلام كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1145 اگر كسى به عدهاى سلام كند ، جواب سلام او بر همهء آنان واجب است ، ولى اگر يكى از آنان جواب دهد كافى است . < صفحة فارغة > [ مسأله 1146 اگر كسى به عدهاى سلام كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1146 اگر كسى به عدهاى سلام كند و كسى كه سلام كننده قصد سلام دادن به او را نداشته ، جواب دهد ، باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است . اين مسأله ، در رسالهء آيات عظام : بهجت و مكارم نيست < صفحة فارغة > [ مسأله 1147 اگر به عدهاى سلام كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1147 اگر به عدهاى سلام كند و كسى كه بين آنها مشغول نماز است شك كند كه سلام كننده قصد سلام كردن به او را هم داشته يا نه ، نبايد جواب بدهد ، و همچنين است ( 1 ) اگر بداند قصد او را هم داشته ولى ديگرى جواب سلام را بدهد ( 2 ) . اما اگر بداند كه قصد او را هم داشته ( 3 ) و ديگرى جواب ندهد ( 4 ) ، بايد جواب او را بگويد ( 5 ) . ( 1 ) سيستانى : بنا بر احتياط واجب . . ( 2 ) زنجانى : ولى مىداند ديگرى جواب سلام را مىدهد . . ( 3 ) بهجت : يا اين كه به وسيلهاى بفهمد كه فقط او را قصد كرده است . . ( 4 ) زنجانى : يا شك داشته باشد ديگرى جواب سلام را مىدهد يا نه . . سيستانى : يا شك كند كه جوابش را دادهاند يا نه . . ( 5 ) تبريزى : و اگر قبل از آن كه ديگرى جواب دهد او جواب بگويد ، مانعى ندارد . بهجت : ولى اگر بچهء مميّزى هم جواب سلام را داد ، بنا بر أظهر از نمازگزار و ديگران ساقط مىشود . < صفحة فارغة > [ مسأله 1148 سلام كردن مستحب است ] < / صفحة فارغة > مسأله 1148 سلام كردن مستحب است و خيلى سفارش شده است ( 1 ) كه سواره به پياده و ايستاده به نشسته و كوچكتر به بزرگتر سلام كند . ( 1 ) سيستانى : در روايت است . .