( 4 ) گلپايگانى ، صافى : و كمتر از اين كفايت نمىكند و احتياط واجب آن است كه به همين ترتيب بگويد .
خوئى ، تبريزى ، زنجانى : و احتياط واجب آن است كه به غير اين ترتيب نگويد ( خوئى : و در نماز وتر هم تشهّد لازم است ) .
سيستانى : و اگر بگويد : " اشْهَدُ انْ لا إِله الَّا الله وَحْدَه لا شَريكَ لَه وَاشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً صلَّى الله عليه و آله عَبْدُه وَرَسُولُه " كفايت مىكند و در نماز وتر هم تشهّد لازم است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1101 كلمات تشهد بايد به عربى صحيح ] < / صفحة فارغة > مسأله 1101 كلمات تشهد بايد به عربى صحيح و به طورى كه معمول است پشت سر هم گفته شود . ( 1 ) مسأله اختصاصى بهجت : مسأله 907 كسى كه تشهّد را نمىداند ، واجب است ياد بگيرد و در تنگى وقت در صورتى كه نتواند از غير خود متابعت كند و يا از روى نوشته بخواند ترجمهء آن را به زبان خودش بخواند و اگر از ترجمه هم عاجز بود ، ذكر يا ترجمهء ذكرى را به جاى آن بخواند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1102 اگر تشهد را فراموش كند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1102 اگر تشهد را فراموش كند و بايستد و پيش از ركوع يادش بيايد كه تشهد را نخوانده ، بايد بنشيند و تشهد را بخواند و دوباره بايستد و آن چه بايد در آن ركعت خوانده شود بخواند و نماز را تمام كند ( 1 ) و اگر در ركوع يا بعد از آن يادش بيايد ، بايد نماز را ( 2 ) تمام كند و بعد از سلام نماز تشهد را قضا كند ( 3 ) ، و بنا بر احتياط واجب ( 4 ) براى تشهد فراموش شده دو سجده سهو به جا آورد ( 5 ) . ( 1 ) گلپايگانى ، خوئى ، تبريزى ، صافى : و بنا بر احتياط واجب ( زنجانى ، سيستانى : و بنا بر احتياط مستحب ) بعد از نماز براى ايستادن بىجا ، دو سجدهء سهو به جا آورد . .
بهجت : بايد بنشيند و تشهد را بخواند و بقيه نماز را مطابق معمول بخواند سپس بعد از اتمام نماز دو سجدهء سهو براى ايستادن بىجا و دو سجدهء سهو براى قرائت يا تسبيحات زيادى در صورتى كه خوانده باشد نيز به جا آورد . . ( 2 ) بهجت : مطابق معمول . . ( 3 ) خوئى ، تبريزى : بنا بر احتياط واجب تشهّد را قضا كند . .
سيستانى : بنا بر احتياط مستحب تشهّد را قضا كند . .
زنجانى : بعد از سلام نماز ، دو سجده سهو به جا آورد كه با آن ، تشهد فراموش شده نيز قضا مىگردد . ( 4 ) سيستانى : و بايد . .
[ عبارت " بنا بر احتياط واجب " در رساله آيات عظام : اراكى ، گلپايگانى ، خوئى ، تبريزى ، فاضل و صافى نيست ] ( 5 ) مكارم : اگر در ركوع يا بعد از آن يادش بيايد ، نمازش صحيح است و برگشتن واجب نيست ، ولى احتياط آن است كه بعد از نماز تشهّد را قضا كند و دو سجدهء سهو نيز به جا آورد .
مسأله اختصاصى مكارم : مسأله 988 اگر شك كند كه تشهّد را خوانده يا نه ، در صورتى كه وارد ركعت بعد شده اعتنا نكند و اگر هنوز برنخاسته بايد آن را بخواند .

597