را در آن انجام داده‌اند ، زيرا وضعيت بسيار نامناسبى داشت و سقف آن هم در معرض ريزش بود . چون برادران بسيجى آگاهى از احكام شرعى مسجد نداشتند و افراد مطلع هم آنها را آگاه نكردند ، اقدام به ساختن چند اتاق در اين قسمت نمودند كه بر اثر آن مبالغ زيادى خرج شد و در حال حاضر كارهاى ساختمانى رو به پايان است . اميدواريم حكم شرعى موارد زير را بيان فرمائيد : ( 1 ) بر فرض اين كه متصديان اين كار و گروه ناظر بر آن جاهل به مسأله باشند ، آيا در برابر مخارجى كه از بيت المال صرف كرده‌اند ضامن هستند و آيا مرتكب گناه شده‌اند ؟ ( 2 ) با توجه به اين كه مخارج مزبور از بيت المال بوده ، آيا اجازه مىدهيد تا زمانى كه مسجد به اين قسمت احتياج ندارد و نماز در آن اقامه نمىشود ، از آن اتاقها با رعايت كامل احكام شرعى مسجد ، براى فعاليتهاى آموزشى مانند آموزش قرآن كريم و احكام شرعى و ساير امور مسجد استفاده شود ؟ و آيا اقدام به تخريب اطاقها واجب است ؟
ج : واجب است كه قسمت سر پوشيدهء مسجد با خراب كردن اتاقهايى كه در آن ساخته شده است ، به حالت قبل برگردد ، و اگر مخارج احداث اتاقها ناشى از تعدى و تفريط و عمد و تقصير نباشد ، معلوم نيست كه كسى ضامن آن باشد ، و استفاده از قسمت سر پوشيدهء مسجد براى تشكيل جلسات آموزش قرآن كريم و احكام شرعى و معارف اسلامى و ساير مراسم دينى و مذهبى اگر مزاحمت براى نمازگزاران ايجاد نكند و تحت نظارت امام جماعت مسجد باشد اشكال ندارد ، و بايد امام جماعت و نيروهاى بسيجى و ساير مسئولين مسجد با هم همكارى كنند تا حضور نيروهاى بسيجى در مسجد استمرار پيدا كند و خللى در انجام وظائف عبادى مانند نماز و غير آن هم پيش نيايد .
< صفحة فارغة > [ س 403 در طرح توسعهء يكى از خيابانها چند مسجد در مسير طرح قرار مىگيرد ] < / صفحة فارغة > س 403 : در طرح توسعهء يكى از خيابانها ، چند مسجد در مسير طرح قرار مىگيرد كه بايد بعضى از آنها بطور كلى خراب شوندو در بقيه قسمتى از آنها تخريب گردد تا حركت وسائط نقليه به راحتى صورت گيرد . خواهشمند است نظر شريف را بيان فرمائيد .
ج : خراب كردن تمام مسجد يا قسمتى از آن جايز نيست ، مگر در صورت وجود مصلحتى كه اهميت ندادن و بى توجهى به آن ممكن نباشد .
< صفحة فارغة > [ س 404 استفادهء شخصى و اندك از آب مساجد ] < / صفحة فارغة > س 404 : آيا استفادهء شخصى و اندك از آب مساجد كه مخصوص وضو گرفتن است ، جايز است ؟ مثل اين كه مغازه داران از آن براى نوشيدن ، درست كردن چائى و يا براى ماشين استفاده كنند ، با توجه به اين كه آن مسجد واقف خاصى ندارد كه از اين اعمال جلوگيرى نمايد .
ج : اگر وقف آب براى خصوص وضو گرفتن نمازگزاران معلوم نباشد و عرف رايج در محلهء مسجد ، اين باشد كه همسايه ها و عبور كنندگان هم از آب آن استفاده مىكنند ، اشكال ندارد ، هر چند احتياط در اين مورد ، مطلوب است .
< صفحة فارغة > [ س 405 مسجدى در مجاورت قبرستانى وجود دارد ] < / صفحة فارغة > س 405 : مسجدى در مجاورت قبرستانى ، وجود دارد و هنگامى كه بعضى از مؤمنين به زيارت اهل قبور مىآيند ، از آب مسجد براى پاشيدن روى قبرهاى ارحام خود استفاده مىكنندو ما نمىدانيم كه اين آب عمومى است يا وقف خاص مسجد ، و بر فرض هم كه وقف خاص

514