< صفحة فارغة > [ س 259 تخريب مقبره هاى اطراف قبرستان ] < / صفحة فارغة > س 259 : شهردارى قصد دارد مقبره هاى اطراف قبرستان را براى توسعهء كوچه ها ، خراب نمايد آيا اين عمل جائز است ؟ ثانياً : آيا خارج كردن استخوانهاى آن اموات و دفن آنها در مكانى ديگر جايز است ؟
ج : تخريب قبور مؤمنين و نبش آنها جايز نيست ، حتى اگر براى تعريض كوچه ها باشد ، و در صورت وقوع نبش قبر و آشكار شدن بدن ميّت مسلمان يا استخوانهاى آن كه هنوز پوسيده نشده‌اند ، واجب است دوباره دفن شوند .
< صفحة فارغة > [ س 260 اگر شخصى بدون رعايت موازين شرعى اقدام به خراب كردن قبرستان مسلمانان كند ] < / صفحة فارغة > س 260 : اگر شخصى بدون رعايت موازين شرعى اقدام به خراب كردن قبرستان مسلمانان كند ، مسلمانهاى ديگر در برابر او چه مسئوليتى دارند ؟
ج : وظيفهء ديگران در اين باره نهى از منكر با رعايت شرايط و مراتب آن است ، و اگر در اثر تخريب قبور استخوان بدن ميت مسلمان ظاهر شود واجب است آن را مجدداً دفن نمايند .
< صفحة فارغة > [ س 261 با توجه به وقفى بودن قبرستان ] < / صفحة فارغة > س 261 : پدرم در حدود ( 36 ) سال است كه در قبرستان دفن شده است . اكنون به فكر افتاده‌ام كه با كسب اجازه از ادارهء اوقاف از آن قبر براى خودم استفاده كنم . آيا با توجه به وقفى بودن قبرستان ، اجازه گرفتن از برادرانم در اين باره لازم است ؟
ج : اجازه گرفتن از ساير ورثه ميّت نسبت به قبرى كه زمين آن وقف عام براى دفن اموات شده ، شرط نيست . ولى قبل از تبديل استخوانهاى ميّت به خاك ، نبش قبر براى دفن ميّت ديگرى در آن جايز نيست .
< صفحة فارغة > [ س 262 آيا راهى براى خراب كردن قبرستان مسلمانها وجود دارد ] < / صفحة فارغة > س 262 : آيا راهى براى خراب كردن قبرستان مسلمانها و تبديل آن به مراكز ديگر وجود دارد ، توضيح دهيد ؟
ج : تغيير و تبديل قبرستان مسلمانان كه براى دفن اموات مسلمين وقف شده ، جايز نيست .
< صفحة فارغة > [ س 263 نبش قبر و تبديل قبرستان ] < / صفحة فارغة > س 263 : آيا نبش قبر و تبديل قبرستانى كه براى دفن اموات وقف گرديده ، بعد از اخذ اجازه از مرجع تقليد جايز است ؟
ج : در مواردى كه نبش قبر و تبديلِ قبرستانِ وقف شده براى دفن اموات جايز نيست ، اجازهء مرجع تقليد اثرى ندارد . و اگر از موارد استثناء باشد اشكال ندارد .
< صفحة فارغة > [ س 264 در قبر هيچ اثرى از جسد مرد مزبور وجود ندارد ] < / صفحة فارغة > س 264 : مردى در حدود بيست سال پيش فوت نموده ، چندى پيش هم زنى در همان روستا از دنيا رفت ، اشتباهاً قبر آن مرد را حفر و زن را در آن دفن كردند ، با توجه به اين كه در داخل قبر هيچ اثرى از جسد مرد مزبور وجود ندارد ، وظيفهء فعلى ما چيست ؟
ج : در حال حاضر ، با توجه به فرض سؤال ، ديگران هيچ تكليفى ندارند و مجرد دفن ميّت در قبر ميّت ديگر موجب جواز نبش قبر براى انتقال جسد به قبر ديگر نمىشود .
< صفحة فارغة > [ س 265 در وسط خيابانى ، چهار قبر وجود دارد ] < / صفحة فارغة > س 265 : در وسط خيابانى ، چهار قبر وجود دارد كه مانع ادامهء جاده سازى هستند ، از طرفى هم نبش قبر اشكال شرعى دارد . اميدواريم براى اين كه شهردارى مرتكب عمل خلاف شرعى نشود ، وظيفهء ما را بيان فرمائيد .
ج : اگر احداث جاده متوقف بر حفر قبر و نبش آن نباشد و عبور جاده از روى قبرها امكان دارد ، يا احداث جاده با وجود قبرها ضرورى و طبق قانون لازم باشد ، احداث آن اشكال ندارد .

358