مكارم : مسأله 19 هر گاه دو مجتهد مساوى باشند مىتوان بعضى از مسائل را از يكى و بعضى را از ديگرى تقليد كرد . مكارم : مسأله 20 فتوى دادن و اظهار نظر كردن در مسائل شرعى براى كسى كه مجتهد نيست ( يعنى قادر به استنباط احكام از مدارك و دلائل آن نمىباشد ) حرام است و هر گاه بدون اطَّلاع اظهار نظر كند مسئول اعمال تمام كسانى است كه به گفتهء او عمل مىكنند . < فهرس الموضوعات > احكام تقليد ( استفتاءات از مقام معظم رهبرى ) < / فهرس الموضوعات > احكام تقليد ( استفتاءات از مقام معظم رهبرى ) < فهرس الموضوعات > راههاى سه گانه : احتياط ، اجتهاد ، تقليد < / فهرس الموضوعات > راههاى سه گانه : احتياط ، اجتهاد ، تقليد < صفحة فارغة > [ س 1 آيا تقليد يك مسألهء عقلى است ] < / صفحة فارغة > س 1 : آيا تقليد ، صرفاً يك مسألهء عقلى است يا ادلهء شرعى نيز دارد ؟ ج : تقليد ، ادلهء شرعى دارد و عقل نيز حكم مىكند كه شخص ناآگاه به احكام دين بايد به مجتهد جامع الشرائط مراجعه كند . < صفحة فارغة > [ س 2 احتياط يا تقليد ] < / صفحة فارغة > س 2 : به نظر شريف حضرت عالى ، عمل به احتياط بهتر است يا تقليد ؟ ( 2 ) ج : چون عمل به احتياط مستلزم شناسايى موارد و چگونگى احتياط و صرف وقت بيشتر است ، بهتر آن است كه مكلَّف در احكام دين از مجتهد جامع الشرائط تقليد كند . < صفحة فارغة > [ س 3 مرز احتياط ] < / صفحة فارغة > س 3 : قلمرو احتياط در احكام دين در بين فتاواى فقها چه اندازه است ؟ آيا رعايت آراى فقيهان گذشته نيز لازم است ؟ ج : مراد از احتياط در موارد آن ، رعايت همهء احتمالات فقهى است ؛ به طورى كه مكلَّف مطمئن شود كه به وظيفهء خود عمل كرده است . < صفحة فارغة > [ س 4 سن تكليف و تقليد ] < / صفحة فارغة > س 4 : دخترم به زودى به سن تكليف مىرسد و بايد براى خود مرجع تقليدى انتخاب كند ، اما درك مسأله تقليد براى او دشوار است ، وظيفهء ما نسبت به او چيست ؟ ج : اگر وى به تنهائى نمىتواند وظيفهء شرعى خود را در اين باره تشخيص دهد ، وظيفهء شما ارشاد و راهنمايى اوست . < صفحة فارغة > [ س 5 تشخيص موضوع ] < / صفحة فارغة > س 5 : نزد فقها معروف است كه تشخيص موضوعات احكام به عهدهء خود مكلَّف استو وظيفهء مجتهد تشخيص حكم است ، ولى در عين حال مجتهدين در بسيارى موارد ، در تشخيص موضوعات احكام نيز اظهار نظر مىكنند ، آيا متابعت از نظر مجتهد در موضوع نيز واجب است ؟ ج : تشخيص موضوع ، موكول به نظر خود مكلَّف است و متابعت از مجتهد در تشخيص موضوع واجب نيست ، مگر آن كه به آن تشخيص اطمينان پيدا كند و يا موضوع از موضوعاتى باشد كه تشخيص آن نياز به استنباط دارد . < صفحة فارغة > [ س 6 كوتاهى در يادگيرى احكام دينىِ ] < / صفحة فارغة > س 6 : آيا كسى كه در آموختن احكام دينىِ مورد نياز خود كوتاهى مىكند ، گناه كار است ؟ ج : اگر نياموختن احكام به ترك واجب يا ارتكاب حرام بيانجامد ، گناه كار است .