مشغول خواندن سوره است ، اگر شك كند كه حمد را خوانده يا نه ، بايد به شك خود اعتنا نكند ، و اگر بعد يادش بيايد كه آن را بجا نياورده ، در صورتى كه مشغول ركن بعد نشده ، بايد بجا آورد ، و اگر مشغول ركن بعد شده نمازش صحيح است ، بنابر اين اگر مثلا در قنوت يادش بيايد كه حمد را نخوانده ، بايد بخواند ، و اگر در ركوع يادش بيايد نماز او صحيح است .
( مسأله 1187 ) اگر شك كند كه سلام نماز را گفته يا نه ، چنانچه مشغول نماز ديگر شده ، يا بواسطه انجام كارى كه نماز را به هم مىزند ، از حال نمازگزار بيرون رفته ، بايد به شك خود اعتناء نكند ، و اگر پيش از اينها شك كند ، بايد سلام را بگويد اگر چه مشغول تعقيب باشد . و اگر شك كند كه سلام را درست گفته يا نه به شك خود اعتنا نكند ، هر چند مشغول تعقيب هم نشده باشد .
2 - شك بعد از سلام ( مسأله 1188 ) اگر بعد از سلام نماز شك كند كه نمازش صحيح بوده يا نه ، مثلا شك كند ركوع كرده يا نه ، يا بعد از سلام نماز چهار ركعتى شك كند كه چهار ركعت خوانده يا پنج ركعت ، به شك خود اعتناء نكند ، ولى اگر هر دو طرف شك او باطل باشد ، مثلا بعد از سلام نماز چهار ركعتى شك كند كه سه ركعت خوانده يا پنج ركعت ، نمازش باطل است .
3 - شك بعد از وقت ( مسأله 1189 ) اگر بعد از گذشتن وقت نماز ، شك كند كه نماز خوانده يا نه ، يا گمان كند كه نخوانده ، خواندن آن لازم نيست ، ولى اگر پيش از گذشتن وقت شك كند كه نماز خوانده يا نه ، اگر چه گمان كند كه خوانده است ، بايد آن نماز را بخواند .

211