صورتى خمس آن واجب است كه به تنهائى يا با منفعت‌هاى ديگر كسب او از مخارج سالش زيادتر باشد .
( مسأله 1833 ) اگر در رودخانه‌هاى بزرگ مانند دجله ، و فرات فرو رود و جواهرى بيرون آورد ، چنانچه در آن رودخانه جواهر عمل مىآيد ، بايد خمس آن را بدهد .
( مسأله 1834 ) اگر در آب فرو رود و مقدارى عنبر بيرون آورد ، بايد خمس آن را بدهد . بلكه چنانچه از روى آب يا از كنار دريا بدست آورد بنابر احتياط واجب خمس آن واجب است .
( مسأله 1835 ) كسى كه كسبش غواصى يا بيرون آوردن معدن است اگر خمس آنها را بدهد و چيزى از مخارج سالش زياد بيايد ، لازم نيست دوباره خمس آن را بدهد .
( مسأله 1836 ) اگر بچه‌اى معدنى را بيرون آورد ، يا گنجى پيدا كند ، يا به واسطه فرو رفتن در دريا ، جواهرى بيرون آورد ، خمس ندارد ولى اگر مال حلال مخلوط به حرام داشته باشد ولى او بايد آن مال را تطهير نمايد .
6 - غنيمت ( مسأله 1837 ) اگر مسلمانان به امر امام ( ع ) با كفار جنگ كنند و چيزهائى در جنگ بدست آورند ، به آنها غنيمت گفته مىشود ، و مخارجى را كه براى غنيمت كرده‌اند ، مانند مخارج نگهدارى حمل و نقل آن و نيز مقدارى را كه امام ( ع ) صلاح مىداند به مصرفى برساند ، و چيزهائى كه مخصوص به امام است بايد از غنيمت كنار بگذارند و خمس بقيه آن را بدهند ، و آنچه در زمان غيبت امام عليه السلام در جنگ از كفار گرفته مىشود بنابر احتياط واجب نيز حكم غنيمت را دارد . و لازم است خمس آن را بدهند .

318